Chleb domowy czy kupny?

Rodzaje chleba

W sklepach i piekarniach można wybierać spośród wielu rodzajów pieczywa. To samo dotyczy domowego chleba – można upiec pieczywo pszenne, żytnie, mieszane, pełnoziarniste lub smakowe – wybór jest ogromny. Trzeba tylko dysponować odpowiednim przepisem i składnikami. Warto jednak przyjrzeć się bliżej poszczególnym rodzajom chleba:

• Chleb na zakwasie – tradycyjne, zdrowe i bardzo lubiane pieczywo. Do jego przygotowania nie używa się drożdży, ale potrzebny jest zakwas na chleb, który można przyrządzić samodzielnie. Zakwas można uzupełniać na bieżąco (dokarmiać), a dzięki temu cały czas mieć go do dyspozycji do pieczenia chleba.

• Chleb na drożdżach – pieczenie chleba na drożdżach wydaje się łatwiejsze i szybsze, bo nie wymaga przygotowania zakwasu. Posłużyć można się drożdżami świeżymi lub suszonymi. Jeśli chodzi o chleb z piekarnika bez zakwasu, to najpopularniejszy jest właśnie chleb drożdżowy.

• Pieczywo sodowe – gdy pod ręką nie ma ani drożdży, ani zakwasu, można upiec pieczywo sodowe, do którego potrzebna jest właśnie soda oczyszczona oraz kwaśny nabiał (kefir lub maślanka).

• Chleb bezglutenowy – pieczywo odpowiednie dla osób na diecie bezglutenowej, z nietolerancją glutenu lub celiakią, ale też dla osób, które lubią odkrywać nowe smaki. Chleb bezglutenowy można upiec z różnych rodzajów mąki – kluczową kwestią jest to, by była bezglutenowa (odpowiednie oznaczenia znajdują się na opakowaniach mąki). 

Wśród rodzajów chleb można wyróżnić także:

• Chleb tradycyjny, wytrawny – zarówno biały, jak i pełnoziarnisty, z ziarnami i z różnych rodzajów mąki. Pieczywo tego rodzaju jest delikatnie słone.

• Słodkie chleby i bułki – na przykład maślany chleb tostowy, chałka, chlebek bananowy, a nawet pszenny chleb z suszoną żurawiną lub innymi owocami. Pieczywo tego rodzaju jest raczej słodkie, świetne do dżemów, powideł i innych słodkich dodatków.

• Pieczywo smakowe – na przykład ziołowe, czosnkowe. 

Oczywiście wśród rodzajów chleba można wymieniać także chleby z konkretnych rodzajów mąki (np. chleb żytni lub chleb gryczany), jak również chleby konkretnego typu (tostowy, wiejski, chleb z ziarnami). Praktycznie każdy rodzaj pieczywa, jakie znajdziemy w sklepie lub piekarni, można przygotować w domowych warunkach. Czasami będzie to wymagało specjalistycznych składników, innym razem potrzebne będą konkretne akcesoria, ale w większości przypadków wystarczy dobry piekarnik lub wypiekacz do chleba. Chleb z piekarnika parowego, elektrycznego lub chleb z piekarnika gazowego mogą smakować równie dobrze, jak pieczywo z piekarni. 

Jak zrobić chleb w domu?

Wiele osób zastanawia się nad tym, jak zrobić chleb w domowych warunkach. W gruncie rzeczy nie jest to bardzo skomplikowane. Podstawą jest, oczywiście, przepis na chleb na zakwasie lub przepis na chleb na drożdżach, a także:

• Piekarnik lub wypiekacz do chleba – wypiekacz może nie tylko upiec chleb, ale też zagnieść ciasto i pozostawić je do wyrastania. To wygodne urządzenie, które polecane jest osobom chcącym przyrządzać wypieki domowe bez większego wysiłku. Jeśli jednak nie chcemy wydawać pieniędzy na kolejne urządzenie, można piec chleb w kuchennym piekarniku. 

• Składniki – zawsze warto mieć pod ręką różne rodzaje mąki, drożdże lub składniki na zakwas. 

• Blaszka do chleba – nie do każdego rodzaju chleba jest potrzebna, ale w sytuacji, gdy ciasto na chleb jest dość rzadkie, konieczne jest jego wypiekanie w blaszce (np. okrągłej lub keksówce). 

• Inne podstawowe akcesoria kuchenne – takie, jak miska, szpatułka do ciasta, miarka i waga kuchenna. 

Dysponując dobrym przepisem, odrobiną czasu i składnikami, można przystąpić do pieczenia chleba. Kluczową kwestią jest jednak wybór odpowiedniego przepisu, a tym samym decyzja, czy ma to być chleb na drożdżach czy na zakwasie.

Chleb na zakwasie czy na drożdżach?

Zarówno pieczywo na drożdżach, jak i na zakwasie ma swoich zwolenników. Czym się różnią i charakteryzują te rodzaje chleba? Który upiec?

Chleb na drożdżach – można go upiec, korzystając z drożdży świeżych lub suchych. Suche drożdże mogą być bardzo długo przechowywane, co jest dodatkowym atutem. Wymaga czasu, ciepłego miejsca do wyrastania i starannego wyrobienia ciasta. Jeśli doda się za dużo drożdży, mogą być mocno wyczuwalne w smaku i zapachu. Jakie są kluczowe zalety i wady chleba drożdżowego?

Chleb na zakwasie – wymaga użycia zakwasu, który trzeba przygotować nieco wcześniej. Jest to pieczywo o innym smaku i aromacie, najczęściej wykonane jest z mąki żytniej, ale też z różnych mieszanek. Powszechnie uważa się, że chleb na zakwasie jest zdrowszy od pieczywa na drożdżach. Jakie są kluczowe zalety i wady tego rodzaju pieczywa?

Ostateczny wybór zależy tak naprawdę od własnych upodobań smakowych, jak również od posiadanych umiejętności. Warto spróbować swoich sił zarówno w pieczeniu chleba na drożdżach, jak i na zakwasie.

Domowy chleb - prosty przepis

Wiele osób zastanawia się nie tylko nad tym, czy warto wypiekać własne pieczywo, ale też nad tym, jak zrobić chleb na zakwasie lub na drożdżach, jak zrobić chleb bananowy, z ziarnami lub żurawiną, jak zrobić chleb razowy, pszenny lub jak zrobić chleb orkiszowy. Przepisów jest wiele, ale warto zacząć od czegoś łatwego.

Jak zrobić chleb domowy na drożdżach? Drożdżowy chleb z piekarnika – przepis

Prosty przepis na chleb domowy z użyciem drożdży. Potrzebne będą następujące składniki:

• 450 g mąki pszennej np. typ 550, ale może być też inna.
• 15 g świeżych drożdży lub 7 g drożdży suszonych.
• Szczypta cukru.
• 1,5 łyżeczki soli
• Szklanka ciepłej wody lub ciepłej wody pomieszanej z mlekiem pół na pół. 

Z drożdży, ciepłej wody lub wody z mlekiem oraz cukru należy zrobić rozczyn – wymieszać składniki i odstawić. W tym czasie należy odmierzyć mąkę i wymieszać ją z solą oraz przygotować miskę wysmarowaną olejem. Po piętnastu minutach rozczyn można dodać do pozostałych składników, wymieszać i zagnieść. Ciasto wyrabiać aż będzie gładkie. Przełożyć do przygotowanej miski i odstawić w ciepłe miejsce do wyrastania na min. 60 minut. Po tym czasie uformować, przełożyć na blaszkę lub do foremki i pozostawić jeszcze na 30 minut. Piec około 30 minut w temperaturze 230 stopni. 

Jak zrobić zakwas? Przepis:

By zrobić chleb z piekarnika na zakwasie, należy przygotować zakwas – proces jego dojrzewania trwa około 5 dni. Przykładowy przepis:

• 100 g mąki żytniej np. typ 650, 700 lub inny.
• Taka sama ilość ciepłej wody.

Składniki należy wymieszać na gładkie ciasto, przykryć ściereczką i odstawić w ciepłe miejsce. W kolejnych dniach należy dodawać taką samą ilość mąki i wody, a także mieszać ciasto mniej więcej raz na 12 godzin. Po 5 dniach zakwas powinien być gotowy.

Prosty przepis na chleb na zakwasie:

Jeśli zastanawiasz się, jak upiec chleb na zakwasie, możesz skorzystać z tego przepisu. Potrzebne składniki to:

• 2 łyżki zakwasu.
• 400 g mąki żytniej – np. typ 650.
• 150 g mąki pszennej lub innej.
• 320 ml lekko ciepłej wody.
• 1,5 łyżeczki soli.
• 1 łyżeczka cukru.

Zakwas należy wymieszać z pozostałymi składnikami i wyrobić gładkie ciasto, które następnie należy pozostawić do wyrastania na około 1,5 do 2 godzin. Po tym czasie należy uformować ciasto i pozostawić na dalsze 2 lub 3 godziny lub dłużej. Można skorzystać z koszyczka do wyrastania pieczywa. Gdy chleb wyrośnie, wystarczy przełożyć go na blaszkę i piec około 45 minut w temperaturze 220 stopni, pod koniec warto włączyć termoobieg, by uzyskać chrupiącą skórkę. 

Jak widać, nieco łatwiejsze wydaje się wypiekanie chleba na drożdżach. Wiele osób zastanawia się nad tym, jak zrobić chleb w piekarniku i na jaki typ chleba (drożdżowy lub na zakwasie) się zdecydować. Osobom początkującym można polecić wypieki drożdżowe, a bardziej doświadczonym oba rodzaje pieczywa. 

Chleb z piekarni - czy warto?

Kupowanie gotowego pieczywa nie jest złą decyzją, ale wówczas warto korzystać ze sprawdzonej piekarni. W niektórych sklepach i piekarniach trudno mieć pewność, co do jakości pieczywa. Chleb z piekarni skład może mieć wydrukowany na etykiecie lub innego rodzaju opakowaniu, a pieczywo ze sklepu często powstaje z ciasta głęboko mrożonego, a przez to szybko traci jakość i świeżość. Jeśli chodzi o chleb z piekarni przepis pozostaje tajemnicą, a piekąc chleb w domu ma się pewność, co do jego składu.

Kolejną kwestią, która budzi wątpliwości jest cena. Jeśli chodzi o chleb domowy, koszt jego przyrządzenia może być niski (drożdże i zwykła mąka nie kosztują wiele), ale to też zależy od stosowanych składników. Gdy jest to chleb z piekarni, cena z pewnością będzie wyższa i czasami nie do końca uzasadniona wyjątkowym składem czy jakością pieczywa. Na co się zdecydować? Czy warto kupować chleb w piekarni, a może zacząć wypiekać go w domu?

Chleb z piekarni vs chleb domowy – porównanie

Chleb z piekarnika na drożdżach lub zakwasie, w wielu wypadkach, nie ustępuje wypiekom ze sklepu lub piekarni. Czy warto piec chleb w domu? Co wygrywa w zestawieniu: chleb domowy a kupny? Porównajmy oba rozwiązania.

Każde z tych rozwiązań ma swoje mocne i słabsze strony. Warto jednak spróbować domowego wypieku chleba, bo nie jest to trudne. 

Polecane artykuły

Jaki piekarnik wybrać? Jaki najlepszy? Najważniejsze cechy

Domowy chleb z piekarnika - jak go zrobić?

Pieczenie chleba w domu - jakie akcesoria kuchenne będą potrzebne?