Co to jest triathlon? Jak się przygotować?

Na czym dokładnie polega triathlon? Jaka jest historia tego sportu i jak się przygotować na tak duży wysiłek?

Triathlon – co to jest?

Triathlon od 2000 roku jest oficjalną dyscypliną olimpijską. Sport ten bywa określany mianem trójboju, a polega na rywalizacji czasowej i wytrzymałościowej w ramach trzech rodzajów aktywności: pływania, kolarstwa oraz biegu. Kluczowe znaczenie ma w nim szybkość, wytrzymałość oraz wysoka sprawność we wszystkich trzech częściach triathlonu. Zawodnik startujący w triathlonie musi być szybkim pływakiem, świetnym rowerzystą, a przy tym również szybkim biegaczem – to właśnie dlatego triathlon jest tak dużym wyzwaniem.

Triathlon – jaka kolejność działań?

Na początku warto określić, która z konkurencji triathlonu jest wykonywana jako pierwsza, która jako druga i która jako ostatnia.

• Pływanie – to pierwszy etap triathlonu. Dystans jest uzależniony od odmiany triathlonu (0,75 km do przepłynięcia w triathlonie sprinterskim, 1,5 km w triathlonie olimpijskim).
• Jazda rowerem – odbywa się od razu po wyjściu z wody i szybkim przebraniu się. Zawodnik ma do pokonania dystans 20 km w triathlonie sprinterskim, a w triathlonie olimpijskim 40 km.
• Bieg – ostatni etap triathlonu. Długość biegu wynosi 5 km w odmianie trójboju sprinterskiego i 10 km w triathlonie olimpijskim.

W trójboju zwycięża zawodnik, który ma najlepszy czas i właśnie dlatego kluczowe znaczenie ma tempo poruszania się w wodzie, na rowerze oraz w biegu, ale również umiejętność szybkiej zmiany rodzaju aktywności i szybkiej zmiany stroju.

Triathlon jest znany w wielu odmianach (nie tylko tej klasycznej, olimpijskiej). Wśród najpopularniejszych odmian trójboju można wymienić:

• Triathlon Sprinterski – odbywa się na takich samych zasadach, co wersja olimpijska, ale do pokonania są zdecydowanie krótsze dystanse: 0,75 kilometrów do przepłynięcia, 20 kilometrów jazdy rowerem i 5 kilometrów biegu.
• Triathlon ITU (International Triathlon Union) – dłuższy dystans triathlonu: 4 kilometry do przepłynięcia, 130 kilometrów do pokonania rowerem i 30 kilometrów biegu.
• Ironman – jeden z najtrudniejszych i najdłuższych rodzajów trójboju. Dystanse wynoszą w nim: 3,8 kilometrów pływania, 180 kilometrów jazdy na rowerze i 42 kilometry biegu.

To nie koniec listy odmian Triathlonu. Wśród sportów zbliżonych do trójboju można wyróżnić również:

• Triathlon zimowy – jedna z popularnych odmian trójboju. Z uwagi na warunki atmosferyczne, w tej konkurencji nie pływa się, ale za to: biegnie się na nartach, jedzie się na łyżwach oraz jedzie się na rowerze lub w drugim wariancie biegnie się na nartach, jedzie na rowerze i biegnie. W triathlonie zimowym nie ma ściśle i oficjalnie określonych dystansów.
• Aquathlon – odmiana triathlonu, w której pomija się jazdę na rowerze, a zamiast tego pokonuje się dystans biegnąc, potem płynie się, a na końcu znów biegnie (może być też odwrotny wariant). W tej dyscyplinie również nie ma oficjalnie ustalonych dystansów – wszystko zależy od poszczególnych zawodów.
• Dualthon – to kolejna odmiana triathlonu, w której z kolei nie występuje element pływania. Zawodnicy najpierw biegną, potem jadą rowerem, a na końcu znów biegną.
• Crossdualthon – jeszcze jedna odmiana triathlonu, w której połączono elementy biegania przełajowego i kolarstwo Cross-Country. Zawody mogą składać się z kilku etapów (na przykład bieg, jazda na rowerze, bieg, znów jazda na rowerze i ponowny bieg) – dystanse oraz kolejność działań zależą od rodzaju zawodów i od organizatorów.

Polecane rowery górskie

Historia triathlonu

Początki historii tego sportu sięgają Francji lat dwudziestych. To właśnie tam po raz pierwszy zawodnicy konkurowali ze sobą w wyścigu, który składał się z trzech etapów: pływania, jazdy na rowerze oraz biegania. Zawody tego typu określano mianem Les trois sport. Konkurencja ta była popularna w latach dwudziestych i trzydziestych, ale później zdecydowanie straciła na znaczeniu i nie pojawiała się już na znaczniejszych turniejach sportowych.

Dopiero rok 1974 przyniósł odmianę – w San Diego zostały wówczas zorganizowane pierwsze oficjalne zawody triathlonowe. Podobno pomysł na turniej powstał spontanicznie podczas treningów, w których brał udział pływak, kolarz i biegacz. 25 września 1974 roku 46 sportowców wzięło udział w pierwszych oficjalnych zawodach triathlonowych.

W 1989 roku triathlon zyskał miano dyscypliny olimpijskiej, a pojawił się na Olimpiadzie w Sydney w 2000 roku.

Triathlon – zasady

Triathlon to trzyetapowe zawody sportowe, które polegają na:

• Pokonaniu trzech dystansów. Kolejno: płynąc, jadąc na rowerze i biegnąc.
• Zwycięża zawodnik, który uzyska najlepszy czas.
• Do czasu wliczany jest także etap przebierania się.
• Uczestnicy nie mogą korzystać z żadnych urządzeń elektronicznych, za wyjątkiem zegarków.
• W etapie pływackim uczestnicy płyną w obrębie torów, które są wyznaczone przez boje. Nie można korzystać z jakichkolwiek sprzętów pływackich (płetw, rurek), ale gdy temperatura wody spada poniżej 25 stopni, zawodnicy mogą wystąpić w piankach pływackich.

Triathlon – jak zacząć?

Triathlon to wymagający i wyczerpujący sport, który wymaga umiejętności w obrębie trzech różnych dyscyplin. Jak się przygotować do triathlonu? Kluczem do sukcesu jest wyłącznie praca nad wytrzymałością i szybkością, czyli odpowiedni trening.

Jeśli zastanawiasz się, jak zostać triathlonistą, to musisz dokładnie zapoznać się z zasadami tego sportu oraz poświęcić dużo czasu na treningi.

Triathlon – jak trenować?

Jeszcze przed przystąpieniem do jakichkolwiek treningów warto określić swój cel sportowy – na przykład wzięcie udziału w turnieju triathlonu na krótszym dystansie albo na dystansie olimpijskim. Wybór konkretnych zawodów, w jakich chcemy wystartować warto uzależnić od własnej kondycji, wieku, wagi i możliwości. Przygotowywanie się do występu od podstaw jest trudne i pracochłonne. Wiele osób na początku decyduje się na udział w triathlonie amatorów – konkurencja jest zupełnie inna, łatwiej zacząć od rywalizacji tego typu.

Triathlon – jak ćwiczyć?

Kluczem do sukcesu w treningu z triathlonu jest indywidualne podejście do każdego elementu treningowego. Należy w równej mierze przyłożyć się do treningów pływackich, jak również kolarskich i biegowych. Najtrudniejsze są początki, ale garść porad ułatwi wystartowanie z treningami.

Triathlon – jak zacząć pływanie?

W pływaniu w ramach triathlonu liczy się szybkość i technika. Chodzi o to, by pokonać wyznaczony dystans jak najszybciej, ale też bez zbędnego wysiłku. Kluczowa jest więc technika. Jak pływać w triathlonie?

• Postaw na jak najdłuższe ruchy w wodzie – chodzi o to by maksymalnie wyciągnąć ciało. Gdy wysuwasz dłonie, sięgaj nimi jak najdalej, to pozwoli na sprawniejsze przemieszczanie się w wodzie.
• Ponieważ w triathlonie zawodnicy mogą pływać dowolnym stylem, warto już na etapie przygotowań zastanowić się, jaki styl pływania w triathlonie sprawdzi się najlepiej w naszym przypadku. Najszybszy jest, oczywiście, kraul i to na ten sposób pływania decydują się niemal wszyscy zawodnicy. Jeśli należymy do osób początkujących, w razie problemów w wodzie, warto skupić się na przepłynięciu trasy bez oglądania się na innych.
• Przed zawodami należy trenować regularnie, bardzo wiele uwagi poświęcając poprawnej technice układu ciała, trzymania łokci, wyprowadzania ruchu dłoni do wody i tak dalej. Optymalnym rozwiązaniem jest skorzystanie z pomocy instruktora lub trenera, ale nad techniką i prędkością można również pracować samodzielnie.

W przypadku, gdy temperatura wody podczas zawodów spada poniżej 25 stopni, zawodnicy mogą sięgnąć po piankę.

Triathlon – jak zacząć rowerowe zmagania?

Jazda na rowerze w triathlonie może mieć kluczowe znaczenie – podczas wyścigu to na tej konkurencji spędza się niemal połowę czasu. Dystans jest spory, liczą się zarówno umiejętności, jak i kondycja oraz odpowiednie przygotowanie treningowe.

• Treningi kolarskie powinny być maksymalnie regularne i odpowiednio dopracowane. Warto stopniowo zwiększać dystans i nie porywać się od razu na zbyt długie odcinki.
• Podczas turnieju nie należy jechać zrywami, bo to zawodna technika. Profesjonaliści stosują najczęściej jednostajne tempo, które ewentualnie podkręcają dopiero pod koniec jazdy. To pozwala na równe rozłożenie wysiłku.

Polecane buty do biegania

Triathlon – jaki rower?

To właśnie rower treningowy oraz ten, który zastosujemy na turnieju może odegrać kluczowe znaczenie. W triathlonie wykorzystuje się dwa typy rowerów: szosówkę lub rower triathlonowy.

• Rower szosówka – jest polecany ogółowi uczestników, ale w szczególności początkującym.
• Rower do triathlonu – specjalistyczny rower, który użytkują niektórzy zawodnicy. Będzie mniej uniwersalnym wyborem od szosówki.
• Inny typ roweru – tak naprawdę nie trzeba posiadać żadnego specjalistycznego roweru, by wystartować w zawodach triathlonowych. Jeśli użytkujemy wygodny rower górski i nie chcemy wydawać pieniędzy na nowy sprzęt, możemy skorzystać właśnie z niego. Kompletowanie profesjonalnej wyprawki do triathlonu warto uzależnić od tego, czy faktycznie zainteresujemy się tym sportem na dłużej.

Wiele osób zastanawia się także nad tym jaka rama do triathlonu sprawdzi się najlepiej albo jaki kask w triathlonie jest najlepszym rozwiązaniem albo jaka opona do triathlonu zimowego jest godna polecenia. Wraz z rosnącą popularnością tego sportu, pojawiają się specjalistyczne rozwiązania w sklepach sportowych – można z nich skorzystać, ale jeśli startujemy amatorsko albo dopiero mamy w planach udział w pierwszych zawodach, nie trzeba za wszelką cenę od razu kompletować wyposażenia dla profesjonalistów.

Triathlon – jak zacząć bieganie?

Bieganie wydaje się najłatwiejszym etapem triathlonu i faktycznie sam bieg nie stwarza szczególnych trudności, ale nie bez powodu jest on ostatnim etapem zawodów. To właśnie podczas biegu można nadrobić czas, który stracono na przebieraniu się czy też wówczas, gdy zawiodły nas techniki pływackie lub rowerowe. Bieganie jest dziś ogólnie rodzajem aktywności sportowej, który cieszy się niezwykle wielką popularnością, ale w triathlonie jest to bieg na czas, dlatego podczas treningów należy pracować zarówno nad kondycją i możliwością pokonywania wielokilometrowych dystansów, jak również nad tempem.

Triathlon – jaki strój do biegania?

Już w czasie treningów biegowych do triathlonu warto sięgnąć po odpowiednią odzież sportową do biegania. Kluczowe są:

• Buty – koniecznie sportowe i dedykowane do biegania. Żadne trampki czy pierwsze lepsze buty uniwersalne nie zapewnią takiego komfortu i przyczepności podczas biegu. 
• Elastyczna odzież (spodnie lub spodenki, koszulka) – koniecznie wystarczająco rozciągliwa i wygodna, by nie krępowała ruchów. 
• Bielizna sportowa – nie można o niej zapomnieć. Kobiety powinny sięgnąć także po staniki sportowe. 

Triathlon – jaki zegarek? Jaki pulsometr?

Podczas triathlonu nie można korzystać z urządzeń elektronicznych – wyjątkiem jest zegarek. Jeśli nie posiadamy jeszcze modelu sportowego, warto już na etapie treningów wybrać ten, który sprawdzi się także podczas zawodów. Funkcje, które powinien mieć dobry zegarek do triathlonu to:

• Pomiar czasu, kilka pomiarów na raz – taka opcja umożliwi mierzenie całego czasu od początku zawodów, a później do poszczególnych etapów.
• Wodoodporność – niezastąpiona opcja, gdy korzysta się z zegarka podczas pływania.
• Pulsometr – także się przydaje i to zarówno na treningach, jak również podczas zawodów.

Polecane smartbandy z pulsometrem

Triathlon – co jeść? Jaką dietę stosować?

Uczestnicy zawodów triathlonowych mogą zwiększyć swoje możliwości nie tylko poprzez treningi, ale także za sprawą dobrze przemyślanej diety.

• Treningi oraz zawody to nie czas na redukcję wagi, ale na utrzymywanie maksymalnej formy. Niezbędna jest energia do działania, a więc także odpowiednia ilość kalorii. Posiłki powinny obfitować w produkty pełnoziarniste, w zdrowe tłuszcze, białko, warzywa i owoce.
• Na tydzień przed zawodami należy jeszcze troskliwiej zadbać o właściwe nawodnienie organizmu, by udział w turnieju nie wyrządził nam szkód.
• Również na tydzień przed zawodami należy zwiększyć spożycie węglowodanów tak, by około 60% energii pochodziło właśnie z nich, to pozwoli mięśniom zwiększyć swoją wydajność.
• Dzień przed zawodami należy zjadać małe porcje, ale dość często. Należy unikać nowinek żywieniowych, które mogłyby skutkować rozstrojem żołądka w dniu turnieju.
• W dniu wyścigu bardzo ważne jest śniadanie – należy spożyć je około trzy godziny przed startem. Powinno być bogate w węglowodany. Przykładowe śniadanie dla triathlonisty to owsianka z miodem, bananem i orzechami, tosty albo naleśniki z dżemem. Do tego konieczne jest również picie odpowiedniej ilości płynów – wskazane jest spożycie około pół litra wody na dwie godziny przed startem.

Triathlon – czy warto?

Wiele osób zastanawia się, czy triathlon jest zdrowy i czy warto podejmować wysiłki w tej właśnie dyscyplinie sportowej. Z całą pewnością triathlon nie jest sportem dla każdego, ale w rzeczywistości jest to aktywność bardzo wymagająca i godna uwagi. Jeśli dopiero rozpoczynamy swoją przygodę z triathlonem, warto przyjrzeć się bliżej jego odmianom (triathlon halowy, triathlon junior), dla osób najbardziej zaawansowanych organizowane są turnieje triathlon ekstremalny, podczas których dystanse są zdecydowanie dłuższe i trudniejsze do pokonania.

Bieganie czy triathlon?

Jeśli dopiero zaczynasz myśleć o jakiejkolwiek aktywności sportowej, postaw na początku na bieganie (w końcu ono także jest częścią triathlonu), a jeśli biegasz już od jakiegoś czasu, a przy okazji potrafisz także nieźle pływać i jeździć na rowerze, zastanów się nad doskonaleniem techniki i startem w triathlonie.

Triathlon to wymagająca i trudna dyscyplina, ale już na etapie treningów można zweryfikować własne możliwości i przygotować się odpowiednio na start w zawodach. Jeśli poświęci się wystarczająco wiele czasu na trening, dopracowanie diety oraz doskonalenie techniki biegania, pływania i jazdy na rowerze, to uczestnictwo w turniejach będzie świetną sportową przygodą.

Polecane artykuły

Czym jest lokalizator GPS? Jak działa?

Jaki zegarek sportowy do 1000 zł wybrać?

Który rower lepszy - Giant czy Kross?