Jak podkręcić CPU? Overclocking procesorów Intel i AMD
Spis treści:
Przy składaniu nowego komputera dość często pojawiają się wątpliwości dotyczące wyboru właściwego modelu procesora. Jedni zastanawiają się czy kupić najtańszą jednostkę, inni z kolei szukają optymalnego rozwiązania. Z tego też względu biorą pod uwagę procesory z odblokowanym mnożnikiem pozwalającym zwiększyć jego moc. Czasem więc wystarczy kupić tańszy procesor, ale z możliwością podkręcania niż drogi i fabrycznie wydajny. Niniejszy poradnik został stworzony dla początkujących overclockerów, którzy po raz pierwszy zamierzają dodać mocy swojemu komputerowi.
Co daje overclocking – podkręcanie procesora?
Overclocking to przede wszystkim przyspieszenie procesora. Przekłada się to nie tylko na lepsze wyniki w testach, ale przede wszystkim daje realny wzrost wydajności przy obsłudze programów użytkowych czy dodaje płynności w niektórych grach. Co prawda większa wydajność oznacza również większy pobór mocy, ale jest to niewielki wzrost w stosunku do przyrostu szybkości.
Jaki procesor do podkręcania?
Obecnie podkręcanie jest niezwykle proste i sprowadza się do kilku kliknięć wykonanych w BIOS lub UEFI. Aby możliwe było przyspieszenie jednostki konieczne będzie kupienie odpowiedniego modelu procesora. Intel oznacza je literą K, natomiast AMD umieszcza je w serii FX. Są to procesory z odblokowanym mnożnikiem i pozwalające uzyskać więcej mocy niewielkim kosztem. Należy liczyć się z tym, że są one droższe niż ich odpowiedniki jednak bardziej opłacalne wydajniejsze jednostki.
Nie zawsze jednak potrzebny jest zakup powyższych procesorów. W przypadku Intela wystarczy model z aktywną funkcją Turbo. Co prawda nie oferuje on takich możliwości, jednak pozwala na niewielkie manipulacje.
Podkręcanie płyty głównej
Aby podkręcać należy wyposażyć się nie tylko w odpowiedni model procesora, ale również płyty głównej. Nowe płyty mogą same, bez ingerencji użytkownika, podwyższać taktowanie procesora. W innych wystarczy tylko jeden przycisk, by go podkręcić. Dzięki takim rozwiązaniom uzyskanie lepszych wyników, nie tylko w benchmarkach, stało się dużo prostsze i dostępniejsze dla zwykłych użytkowników, którzy nie zajmują się komputerami w sposób zaawansowany.
Procesor można podkręcać za pomocą szyny, a ta jest uzależniona od płyty głównej. Jest to szczególnie ważne w przypadku starszych modeli oraz tych bez odblokowanego mnożnika. Dlatego też decydując się na OC, należy przygotować się, że tania płyta główna nie spełni swojego zadania i uniemożliwi przyspieszenie procesora.
Gdy overclocking dla początkujących nie jest wystarczający, a celem są wysokie częstotliwości wynoszące pond 4,5 GHz, warto zaopatrzyć się w specjalne płyty główne wyposażone w rozbudowaną sekcję zasilania, a przy tym wyposażoną w rozbudowany panel UEFI.
Jaki zasilacz do podkręcania?
Zasilacz to bardzo istotny element, także podczas podkręcania. To w końcu on musi dostarczyć odpowiednią ilość prądu, aby komputer mógł pracować stabilnie. Zwiększenie taktowania procesora oznacza zwiększony pobór mocy, co może skutkować spaleniem zasilacza. Warto więc przed zabawą w overclocking sprawdzić czy zainstalowany w komputerze zasilacz spełnia następujące wymagania:
- odpowiednia ilość mocy – zasilacz powinien być dobrany odpowiednio do zapotrzebowania. Warto pamiętać, że najmniejsze straty energii występują przy 40-60% mocy znamionowej zasilacza. Dlatego też moc zasilacza nie powinna być dobierana z dużym zapasem, ale z drugiej strony powinna uwzględniać przyszłe rozbudowy czy właśnie podkręcanie.
- został solidnie wykonany
- jego sprawność wynosi powyżej 80% - sprawność oznacza, ile energii pobranej z sieci zostanie przekazana przez zasilacz pozostałym komponentom, a jaka część zostanie zmarnowana. Kupując zasilacz z certyfikatem 80 Plus użytkownik ma pewność, że sprzęt o danej mocy wystarczy do danego kompletu podzespołów.
- jest markowy – na rynku można spotkać wiele zasilaczy, które ze względu na słabą jakość mogą spalić się pod zbyt dużym obciążeniem, a przy tym uszkodzić pozostałe podzespoły zamontowane w komputerze. Przed zakupem zasilacza warto skorzystać z tzw. „białej listy” producentów, a więc firm, które oferują dobrą jakość i wydajność, a deklarowana moc ma pokrycie w rzeczywistym użytkowaniu.
Zastanawiasz się nad nowym zestawem komputerowym? Dzięki naszemu asystentowi bez najmniejszych problemów odnajdziesz i dopasujesz do siebie podzespoły, z których chcesz stworzyć swoją konfigurację. Dobierz usuługę montażu, jeśli chcesz aby nasz serwis złożył komputer za Ciebie. Powodzenia!
Temperatury
Decydując się na podkręcanie procesora, należy liczyć się nie tylko z wyższym poborem prądu, ale również wyższymi temperaturami. Niekiedy mogą one urosnąć do niebezpieczniej granicy powodującej uszkodzenie procesora. Aby tego uniknąć należy cały czas śledzić parametry komputera świadczące o jego stabilnej pracy. Oprócz tego warto zadbać o:
- odpowiednie chłodzenie – dopasowane do modelu procesora. Warto wyposażyć się w wydajne wentylatory. Powinny nie tylko chłodzić procesor, ale być także dobrze rozmieszczone wewnątrz obudowy, aby zapewnić prawidłowy przepływ powietrza.
- pastę termoprzewodzącą – jeśli nie była wymieniana dłuższy czas, warto przed podkręcaniem zakupić ją i nałożyć na procesor.
Napięcie
Jednym z najbardziej burzliwych tematów poruszanych na forach jest sposób obniżania napięcia, aby przy szybszym taktowaniu, system nadal pracował stabilnie, a sam procesor pobierał mniej energii. Wymaga to często poświęcenia kilku, a nawet kilkunastu godzin, przy czym sam efekt nie powala dużą oszczędnością energii. Czy więc warto? Z pewnością nie, szczególnie gdy chodzi jedynie o setne części napięcia.
Co jest potrzebne przy podkręcaniu procesorów Intela?
Przed przystąpieniem do overclockingu, warto wyposażyć się w odpowiednie oprogramowanie, które umożliwi kontrolę poszczególnych parametrów. Są to:
- CPU-Z – jedna z jego funkcji informuje o modelu procesora, jego taktowaniu oraz napięciu, jakim jest zasilany.
- LinX 0.6.5 – jest to jeden z najpopularniejszych programów służących do sprawdzenia stabilności procesora pracującego pod bardzo dużym obciążeniem. Jeśli komputer ukończy test bez znacznego wzrostu temperatur i zachowa normalną pracę systemu, oznacza to, że procesor z ustawionymi parametrami podczas podkręcania będzie działał bez zastrzeżeń.
- HwiNFO – dzięki niemu można uzyskać informację o temperaturach wszystkich rdzeni procesora.
Jak podkręcić procesor Intela?
Po wstępnych przygotowaniach, należy wykonać następujące kroki:
- Jedną z możliwych przyczyn niestabilnej pracy może być nie tylko podkręcony procesor, ale również pamięć RAM. Aby wykluczyć ten problem podczas testów, warto ustawić w UEFI profil XMP czyli Extreme Memory Profile, który zawiera parametry pamięci takie jak taktowanie, napięcie oraz opóźnienia. Dzięki wczytaniu XMP, w razie niestabilnej pracy komputera, można wykluczyć problemy z pamięcią RAM.
- Przed rozpoczęciem podkręcania, warto sprawdzić osiągi procesora w testach obciążenia programem LinX przy ustawieniach domyślnych. Ważne, aby przez cały czas kontrolować temperaturę oraz taktowanie przy użyciu dwóch wcześniej wspomnianych programów. Jeśli przy ustawieniach domyślnych temperatury przekroczą dopuszczalne normy, dalsze podkręcanie nie ma sensu i najpierw należy zainwestować w odpowiednie chłodzenie.
- Jeśli wszystko działa bez zarzutu, a temperatury mieszczą się w akceptowalnym przedziale, należy ponownie uruchomić komputer i włączyć BIOS/UEFI. Do przestawiania wartości mnożnika służy opcja CPU Core Ratio. Należy w niej wybrać polecenie Sync All Cores, dzięki któremu we wszystkich rdzeniach zostanie podniesiony taki sam mnożnik. Wystarczy teraz wpisać wybraną wartość.
- Po przestawieniu mnożnika należy koniecznie przetestować stabilność systemu oraz sprawdzić osiągane temperatury. Jeśli nadal pozostają w przyjętych, bezpiecznych granicach, można ponownie spróbować podnieść mnożnik. Jeśli w czasie testu programem LinX pojawi się niebieski ekran (ale nie zaraz po jego uruchomieniu), można spróbować podnieść napięcie. Wystarczy ponownie wejść w BIOS/UEFI w opcję CPU Core Voltage (CPU Vcore). Warto jednak ustawić tryb Adaptive Mode (nie Manual), który zwiększa napięcie tylko pod obciążeniem. W tym celu należy wypełnić pole Offset Voltage, dodające do standardowego napięcia wartość wpisaną. Należy również wpisać margines ustawianego napięcia oraz czy ma być on pozytywny (zwiększać) czy też ujemny (zmniejszać).
W przypadku procesorów Intela, poczynając od generacji Sandy Bridge, warto zwiększyć limit TDP ustawiony dla trybu Turbo, aby podczas obciążenia nie zmniejszała się wartość częstotliwość.
Powyższa instrukcja dotyczy procesorów z odblokowanym mnożnikiem. W przypadku pozostałych jednostek Intela podkręcanie będzie możliwe jedynie poprzez zwiększenie BCLK (częstotliwości bazowej magistrali QPI). Wymaga to jednak kontrolowania wielu parametrów, wymaga więc od użytkownika odrobinę wiedzy.
W przypadku nowych płyt głównych, producenci pomyśleli również o osobach bojących się samodzielnie przestawiać ustawienia w UEFI. Dla nich zostały przygotowany specjalne kreatory podkręcania, które prowadzą krok po kroku po całym procesie.
Co jest potrzebne przy podkręcaniu procesorów AMD?
Jako że nie wszystkie programy radzą sobie z prawidłowym odczytem parametrów procesorów AMD, należy zainstalować inną aplikację do pomiaru temperatury poszczególnych rdzeni. Jest to AMD OverDrive.
Podobnie jak wcześniej warto przeprowadzić wstępną analizę przy standardowych ustawieniach
Jak podkręcić procesor AMD z odblokowanym mnożnikiem?
1. Po załadowaniu BIOS/UEFI należy załadować ustawienia domyślne.
2. AMD ustawia nisko próg temperatury, po osiągnięciu której komputer zwalnia. Aby temu zapobiec wyłączyć funkcje APM (Advanced Power Managment). W tym celu należy w BIOS-ie w zakładce Advanced Bios Features ustawić AMD C1E Support, AMD C6 Support, AMD k8 Cool&Quiet control oraz AMD PM Master Mode na Disabled.
3. Następny krok to już ustawienie mnożnika oraz napięcia.
Znajdziesz w Morele
Chłodzenie wodne - Chłodzenie procesora - Intel Core i5 - Intel Core i7 - AMD Ryzen 7
Komentarze (3)
Może warto byłoby podzielić ten poradnik na części opisujące krok po kroku podkręcania procesorów jednej jak i drugiej firmy, żeby przyjemniej się to czytało