Jak pomagać dziecku w nauce, ale go nie wyręczać?
Spis treści:
Niezależnie od tego, ile lat ma dziecko i jak bardzo jest utalentowane, na pewnym etapie może wymagać wsparcia w opanowaniu szkolnego materiału. Jak pomagać dziecku w nauce, ale go nie wyręczać?
Wspieraj od samego początku
Tak naprawdę uniwersalna recepta na to, jak pomóc dziecku się uczyć, nie istnieje. To, co przynosi efekty w przypadku jednej pociechy, może się kompletnie nie sprawdzić w przypadku drugiej. Najważniejsza zasada brzmi: „nie wyręczaj”.
Łatwiej powiedzieć, trudniej zrobić, prawda? Brak czasu i przekonanie, że dorosła osoba wykona zadanie szybciej i lepiej niż dziecko, sprawiają, że rodzice często wykonują zadania za swoją pociechę. Choć myślą, że pomagają, w rzeczywistości wyrządzają maluchowi krzywdę.
Dziecko, które jest wyręczane w odrabianiu lekcji, rośnie bowiem w przekonaniu, że odpowiedzialność za jego szkolne obowiązki ponoszą rodzice. Może zatem całkowicie zrezygnować z wywiązywania się z nich. W efekcie nie przyswoi ono omawianego na lekcjach materiału, czego konsekwencją będzie nawarstwianie się zaległości w nauce. To zaś może zrodzić frustrację i pogłębiać niechęć do nauki. Dlatego od samego początku należy wspierać dziecko, jednocześnie nakreślając jasne granice pomocy.
Polecane fotele i krzesła biurowe dla dzieci
Stwórz odpowiednie warunki pracy
Wbrew pozorom nauka w domu to dla dziecka nie lada wyzwanie. Zewsząd bowiem atakują je rozpraszacze, takie jak zabawki, komputer czy też telewizor, które dekoncentrują i nie pozwalają skupić się na zadaniu. Dlatego rolą rodzica jest zapewnienie maluchowi odpowiedniej przestrzeni do nauki. Jak ją stworzyć?
Cechy dobrze urządzonego miejsca do nauki
Żeby zapewnić dziecku odpowiednie miejsce do pracy, tak naprawdę nie potrzeba wiele. Wystarczy niewielkie biurko lub stół, na którym pociecha będzie miała wystarczającą ilość miejsca, by rozłożyć swoje zeszyty, książki oraz przybory szkolne. Wyodrębniona przestrzeń powinna być schludna i dobrze oświetlona, a w jej pobliżu nie powinny znajdować się żadne rozpraszacze uwagi.
Wyjątkiem jest komputer, który bywa wykorzystywany podczas nauki. Jednak i nad tym sprzętem warto mieć kontrolę, zwłaszcza jeśli urządzenie ma dostęp do Internetu. W sieci bowiem dziecko może w łatwy sposób znaleźć gotowe odpowiedzi, co nie tylko nie przybliża go do zrozumienia materiału, ale również zabija kreatywność i zniechęca do samodzielnego myślenia.
Włączony komputer z nieograniczonym dostępem do Internetu może stanowić dla dziecka pokusę, aby, zamiast zająć się lekcjami, włączyć ulubioną grę, posłuchać muzyki czy też odpisać na wiadomości od kolegów. Żeby więc sprzęt nie stał się złodziejem czasu przeznaczonego na naukę, warto wyraźnie zaznaczyć, że jest to moment na pracę, a nie zabawę, lub zablokować możliwość uruchomienia niektórych stron www.
Pomagaj, nie wyręczaj
Pomoc dziecku w nauce powinna obejmować nie tyle fizyczną obecność rodzica przy maluchu, ile gotowość reagowania na jego potrzeby. Jeżeli dorosły nie ma czasu, by w danym momencie wytłumaczyć problematyczny materiał, jego analizę warto przesunąć na wieczór. Jak jeszcze można pomóc dzieciom w nauce?
Organizacja czasu pracy
Wspólne sporządzenie harmonogramu, w którym znajdzie się czas na odrabianie lekcji, naukę, obowiązki domowe, rozwijanie pasji i odpoczynek, to krok pozwalający dziecku lepiej zorganizować swoją pracy i zwiększyć efektywność nauki. Szczególnie istotną kwestią jest w tym przypadku nakreślenie stałych godzin pracy, co ułatwi koncentrację.
Należy także zadbać o przerwy w nauce. Podobnie jak w szkole mogą się one odbywać po 45 minutach wysiłku umysłowego i trwać przez 10-15 minut. Pozwoli to dziecku poukładać myśli i rozluźnić się, a jednocześnie nie zdekoncentruje go. Jeżeli pociecha ma problemy z wykonaniem jakiegoś zadania, należy je podzielić na mniejsze etapy, a następnie pomóc maluchowi przebrnąć przez najtrudniejsze z nich. Natomiast resztę pracy pozostawić dziecku do samodzielnego wykonania.
Metody efektywnego uczenia się
Żeby zwiększyć efektywność nauki, warto pomóc dziecku nie tylko w organizacji czasu pracy, ale i znalezieniu indywidualnego stylu uczenia się. W ten sposób pociecha będzie łatwiej przyswajała materiał, co dodatkowo zwiększy jej chęć do nauki.
Wyróżnić można różne sposoby uczenia się i zapamiętywania. Jedną z nich jest tworzenie mapy myśli. To metoda, która opiera się na notowaniu haseł i szukaniu pomiędzy nimi powiązań i skojarzeń. Innym sposobem jest tzw. uczenie się na pamięć. Choć nie jest to zalecana technika, gdyż nabywana nią wiedza szybko się ulatnia, wciąż jest stosowana. Jak uczyć się na pamięć? Powtarzając wielokrotnie dany materiał.
W przypadku młodszych dzieci doskonale sprawdzają się rymowanki, wierszyki i piosenki. Warto pozwolić maluchowi samodzielnie je tworzyć. Nie tylko ułatwi to opanowanie materiału, ale także rozwinie wyobraźnię pociechy. Oto inne, popularne metody uczenia się:
- tworzenie historii,
- tworzenie pałacu pamięci,
- spacerowanie w myślach,
- worzenie akronimów,
- technika haków,
- notowanie nielinearne.
To zróżnicowane sposoby uczenia się, które nie tylko usprawniają opanowanie materiału, ale również rozwijają umysł dziecka, w tym zdolność do szybkiego przetwarzania informacji. Techniki te powstały na podstawie badań z dziedzin takich jak psychologia poznawcza i psychologia pamięci. Uczą one szybkiego, a przede wszystkim trwałego zapamiętywania treści. Angażują bowiem nie tylko lewą, ale i prawą półkulę mózgu, co zwiększa efektywność przyswajania informacji.
Jeśli dziecko ma problemy z zapamiętywaniem i szuka odpowiedzi na pytanie, jak się uczyć, żeby się nauczyć, nie należy rekomendować mu wyłącznie jednej techniki. Warto przedstawić mu także inne metody (adekwatne do wieku). Wówczas w zależności od rodzaju materiału, ilości dostępnego czasu czy też indywidualnego nastroju pociecha będzie mogła dobierać te sposoby, które w danym momencie przynoszą najlepsze rezultaty.
Choć nie ma jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, jak szybko się uczyć, istnieje wiele sprawdzonych technik pozwalających efektywnie zapamiętywać omawiany materiał. Dzięki nim zdobyta wiedza pozostaje w pamięci na dłużej, a pociecha jest w stanie lepiej ją wykorzystywać.
Motywuj i doceniaj
Dziecko powinno wrastać w atmosferze poszanowania do nauki i wykształcenia. Warto więc od początku uświadamiać pociechę, jak istotnymi kwestiami są edukacja i ciągłe doskonalenie swoich umiejętności. Dzięki temu dziecko będzie miało większą motywację do działania. Czasem jednak takie zachęty nie wystarczają, by pobudzić pociechę do aktywnego wywiązywania się ze swoich obowiązków szkolnych. Jak zmotywować dziecko do nauki? Istnieją na to sprawdzone sposoby.
Co pomaga dziecku w nauce?
Odpowiednie bodźce są w stanie zwiększyć zaangażowanie nawet największego leniucha. Nie chodzi jednak w tym przypadku o nagrody materialne. W pewnym momencie rodzicom mogłoby bowiem zabraknąć budżetu, by spełniać zachcianki dziecka. Najlepsze efekty przynoszą szczere pochwały.
W sieci dostępne są różne zadania dla dzieci, które pozwalają rozwinąć zdolność efektywnego i szybkiego uczenia się. Kluczem do sukcesu jest zaangażowanie wszystkich kanałów zmysłowych oraz koordynacja i wykorzystanie obydwu półkul mózgowych.
Uznanie rodzica może zdziałać cuda. Dlatego warto doceniać słownie pociechę, zwłaszcza jeśli w dane zadanie włożyła dużo wysiłku. Ogólniki w stylu „ale jesteś mądry”, lepiej zastąpić zdaniami „świetnie sobie poradziłeś z tym zadaniem, mimo że na początku sprawiało ci ono tyle kłopotów”.
Motywację do nauki powinna stanowić sama satysfakcja ze zdobycia wiedzy i rozwoju umiejętności. Żeby tak było, rodzic ponownie musi zwrócić uwagę na treść komunikatów, które przekazuje swojemu dziecku. Zdecydowanie lepsze efekty przynosi pytanie się pociechy „czego się dzisiaj nauczyła” niż „jaką ocenę dostała”.
Pomoc w nauce dzieciom to dla rodziców spore wyzwanie. Nie zawsze bowiem dysponują oni dostateczną wiedzą, by udzielić pociechom odpowiedzi na pytania. Na szczęście, wcale nie trzeba tego robić. Rodzice nie powinni bowiem dostarczać dzieciom gotowych rozwiązań. Co zatem mogą zrobić?
Przede wszystkim motywować i doceniać trud włożony w naukę. Istotna jest także pomoc dorosłego w organizacji miejsca i czasu pracy. Warto również zapoznać dziecko z technikami wyjaśniającymi, jak efektywnie się uczyć, co pozwoli mu szybciej i lepiej przyswoić dany materiał. W razie potrzeby rodzic powinien również interweniować, pomagając rozwiązać najtrudniejsze części zadań.
Komentarze (0)