Kable instalacyjne - jak wybrać? Jakie najlepsze?
Spis treści:
Jaki przewód instalacyjny? Wybór materiału
Obecnie do wyboru mamy dwa rodzaje kabli – aluminiowe i miedziane.
PRZEWODY INSTALACYJNE ALUMINIOWE. Jeszcze kilkanaście lat temu dominowały w domowych instalacjach. Związane było to przede wszystkim z ich niską ceną (nawet kilkukrotnie niższą w porównaniu do produktów miedzianych), a także lekkością tworzywa. Na tym jednak zalety aluminium się kończą. Charakteryzuje się bowiem niższą przewodnością prądu niż miedź, przez co tego typu kable muszą zdecydowanie większy przekrój.
Popularne kable instalacyjne
Nie należy zapominać także o słabej wytrzymałości aluminium. Materiał ten jest mało elastyczny, nie jest odporny na rozciąganie, a także zmiany temperatury. W ramach intensywnej pracy, dojść może również luzowania się żył w kablu, co w szybkim tempie doprowadzi do przegrzania się przewodu. Wszystko to sprawia, że aluminium może być stosowane wyłącznie w przy kablach o sporych przekrojach, a także do obsługi urządzeń o stosunkowo małej energochłonności.
PRZEWODY INSTALACYJNE MIEDZIANE. Ze względu na sporą wytrzymałość oraz doskonałą przewodność prądu, miedź jest najczęściej wybieranym materiałem podczas przygotowywania instalacji elektrycznej zarówno w gospodarstwach domowych, jak i przemyśle. Kable miedziane charakteryzują się ponadto sporą elastycznością, dzięki czemu nie ulegają deformacjom podczas intensywnej pracy.
Wspomnieć należy również o tym, iż przewody miedziane są dużo łatwiejsze w modernizacji i naprawie od kabli aluminiowych. Są także bezpieczniejsze. Wszystko to sprawia, że to właśnie kable instalacyjne miedziane powinny być przez nas wybierane.
Jaki przewód instalacyjny wybrać?
Kwestia wyboru materiału przewodów to jednak dopiero początek. Jak już wspomnieliśmy, rodzajów kabli jest sporo. Jednym z najważniejszych podziałów jest ten uwzględniający konkretne zastosowanie przewodów:
- przewód instalacyjny fazowy (L) – jak nazwa sama wskazuje, wykorzystywane są do pracy z napięciem fazowym. Bardzo często montuje się je w sieciach trójfazowych, gdzie oznaczane są symbolami L1 (kolor brązowy), L2 (kolor czarny) i L3 (kolor szary),
- przewód instalacyjny ochronny (PE) – jego przeznaczeniem jest ochrona przed porażeniem. Występuje w dwóch formach: wyrównawczej (chodzi o wyrównanie potencjałów elektrycznych) oraz uziemiającej,
- przewód instalacyjny neutralny (N) – stosowany do przesyłu energii dla odbiorników jednofazowych,
- przewód instalacyjny ochronno-neutralny (PEN) – łączy funkcje dwóch przedstawionych wyżej przewodów,
- przewód instalacyjny odgromowy – służy do zabezpieczenia instalacji przed skutkami wyładowań atmosferycznych.
Kable elektryczne instalacyjne – oznaczenia
W podjęciu ostatecznej decyzji odnośnie wyboru konkretnych przewodów elektrycznych pomogą nam stosowane prze producentów oznaczenia, które mówią nam między innymi o liczbie żył w kablu, jego izolacji oraz osłonie.
Oznaczenia powłoki zewnętrznej – określają to, z jakiego materiału powłoka została wykonana. Biorąc to pod uwagę, wyróżniamy oznaczenia:
- Gs: powłoka wykonana z gumy silikonowej,
- Y: materiał polwinitowy,
- H: powłoka bezhalowa.
Jeżeli przy przewodzie nie znajdzie się żaden z wymienionych symboli, oznacza to, że nie posiada powłoki zewnętrznej.
Oznaczenia materiału żył – w tym przypadku mamy do czynienia albo z miedzią (bez symbolu) albo z aluminium (symbol A)albo ze stalą (symbol F). Stal jest jednak rzadko wykorzystywane i tylko w przypadku instalacji przemysłowych.
Oznaczenia budowy żył – żyła kabla może być okrągła jednodrutowa (symbol D) bądź występować w postaci linki wielodrutowej (symbol L). Dwa przedstawione rodzaje dzielą się jednak na podrodzaje. Żyła jednodrutowa może być bowiem dodatkowo ocynowana (symbol Dc), a wielodrutowa zarówno ocynowana (symbol Lc), jak i poddana procesom odpowiedzialnym za zwiększoną giętkość (symbol Lg) bądź specjalną giętkość (symbol Lgg).
Oznaczenia materiału izolacji – w odróżnieniu od powłoki zewnętrzne, mamy do czynienia z większą liczbą kombinacji:
- G: zwykła guma,
- Gs: guma silikonowa,
- Y: izolacja z polwinitu,
- Zb: materiał fluoroorganiczny,
W przypadku izolacji często podawane są informacje dodatkowe. Jeżeli została wykonana z polwinitu ciepłoodpornego, przy kablu powinien znajdować się jeszcze symbol c, o dodatkowym wzmocnieniu informuje nas symbol d, a o wzdłużnych rowkachsymbol r. Brak symbolu oznacza izolację zwykłą.
Oznaczenia osłony – przewody mogą być dodatkowo osłaniane przez gumę (symbol g), tworzywo włókniste (symbol c) bądź polwinit (symbol y).
Oznaczenia dodatkowe – spośród nich wymienić można między innymi symbole takie jak:
- p: przewód instalacyjny płaski,
- t: przewód instalacyjny wtynkowy,
- w: przewód umożliwiający obsługę napięcia wyższego niż 1kV.
Oznaczenia liczbowe – są bardzo ważne, ponieważ informują nas o tym, ile żył posiada kabel (pierwszy człon oznaczenia) i jakiego są one przekroju (drugi człon, po symbolu „x”). Biorąc to pod uwagę, wymienić możemy kable instalacyjne jednożyłowe i wielożyłowe. Kombinację oznaczeń cyfrowych najlepiej można zrozumieć na przykładzie:
- przewód instalacyjny 3x25 – oznacza to, że posiada on trzy żyły, których przekrój wynosi 25 mm2,
- przewód instalacyjny 3x15 – dalej mamy do czynienia z trzema żyła, jednak ich przekrój jest równy jedynie 15 mm2,
- przewód instalacyjny 5x10 – jest to kabel pieciożyłowy. Ich przekrój wynosi 10 mm2,
- przewód instalacyjny 0,5 – w tym przypadku żyła jest tylko jedna, a jej przekrój to 0,5 mm2.
Jaki przewód instalacyjny najlepszy?
Przedstawione wyżej symbole występują razem, dzięki czemu dysponujemy dokładną informację na temat tego, z jakim kablem mamy do czynienia. Podczas wykonywania instalacji elektrycznej oraz podłączania różnego rodzaju urządzeń, stosuje się najczęściej takie przewody jak:
- kable instalacyjne YDY – po odczytaniu symboli, łatwo możemy dojść do wniosku, iż są to przewody o powłoce i izolacji polwinitowej, a także żyłach okrągłych i jednodrutowych. Tego typu kable, ze względu na swoją sporą średnice, mogą być stosowane w wielu rodzajach instalacji, w których występuje prąd o napięciu nawet do 750 W. Są ponadto bardzo wytrzymałe, dzięki czemu są wykorzystywane zarówno w warunkach suchych, jak i mokrych,
- kable instalacyjne LgY – są to przewody wielodrutowe, których żyły charakteryzują się zwiększoną giętkością. Są one izolowane materiałem polwinitowym. Ze względu na stosowanie materiałów odpornych na płomienie, stosowane są w elektrotechnice – najczęściej w rozdzielniach i urządzeniach automatyki,
- kable instalacyjne audio – są to najczęściej przewody typu LcY. Oznacza to, że żyły są wielodrutowe i dodatkowo ocynowane. Izolacja jest natomiast wykonana z polwinitu. Zazwyczaj posiadają trzy żyły, dzięki czemu mogą pracować z napięciem równym 230V,
- kable głośnikowe instalacyjne – charakteryzują się małym przekrojem żył, który zazwyczaj oscyluje w granicach 1,30 mm2. Dzięki zastosowaniu miedzi beztlenowej, wyróżniają się doskonało przewodnością prądu.
Kable instalacyjne – ceny
Oczywiście ostateczny koszt przewodów uzależniony będzie od ich przeznaczenia i materiałów, z jakich zostały wykonane. Najtańsze kable jednożyłowe o przekroju 0,5 mm2 dostaniemy już za złotówkę za metr kwadratowy. Wraz z większą liczbą żył, większym przekrojem i napięciem znamionowym, musimy dopłacić kolejne kilka złotych. Zdecydowanie najdroższe są przewodu elektroenergetyczne, których cena waha się od 12 do nawet 120 złotych.
Komentarze (0)