Koło dwumasowe, a koło zamachowe - różnice

Jednak wraz z rozwojem motoryzacji i tworzeniem silników charakteryzujących się coraz większymi momentami obrotowymi wystąpiła konieczność zamiany kół zamachowych na dwumasowe. Czym różnią się te elementy i jaką rolę pełnią?

Co to jest koło zamachowe w samochodzie?

Koło zamachowe to nic innego jak, mówiąc w uproszczeniu, żelazny talerz, który determinuje prawidłową pracę jednostki napędowej. Jest on przytwierdzony za pomocą śrub do kołnierza zdawczego, czyli końca wału korbowego, który wychodzi na zewnątrz silnika.

Gromadzenie zapasu energii kinetycznej to jedno z podstawowych zadań koła masowego. Bez niej silnik nie mógłby wykonywać suwów pomocniczych. Do wykonywania ssania, sprężania i wydechu niezbędna jest siła (energia) przekazywana z zewnątrz, za co odpowiada właśnie koło dwumasowe.

Inaczej mówiąc, jego zadaniami są:

• podtrzymywanie ruch silnika podczas fazy sprężania,
• zapobieganie wahaniom chwilowej prędkości kątowej wału korbowego.

Upłynnia on zatem pracę silnika i ułatwia jego rozruch. Musimy bowiem pamiętać, iż w trakcie czterech suwów jednostki napędowej, tylko do jednego zostaje dostarczona energia (suw pracy). Aby silnik działał prawidłowo, potrzeba zatem elementu, który będzie gromadził energię, by zapobiec wytracaniu prędkości obrotowej.

Koło zamachowe – zasada działania

Koło dwumasowe stanowi swoisty łącznik pomiędzy jednostką napędową a układem sprzęgła, zapewniając równomierną pracę silnika. Jest ono przykręcone do wału korbowego i poprzez swoją masę równoważy wibracje.

Co więcej koło zamachowe gromadzi energię kinetyczną podczas suwu pracy, a następnie dostarcza ją podczas ssania, sprężania i wydechu silnika. W ten sposób wał korbowy ma zapewnioną dostateczną ilość energii do utrzymywania optymalnej prędkości obrotowej, co przyczynia się do równomiernej pracy silnika.

Koło zamachowe – objawy awarii

Chociaż koło zamachowe charakteryzuje się mniejszą awaryjnością niż koło dwumasowe, nie oznacza to, iż nie podlega zużyciu. Podstawowymi symptomami sygnalizującymi awarię są:

• hałas płynący z okolicy koła lub skrzyni biegów,
• problemy ze skrzynią biegów, na przykład trudności ze zmianą biegów,
• odczuwalne w kabinie samochodowej wibracje,
• brak przyspieszenia podczas zwiększania obrotów silnika,
• podwyższone zużycie paliwa,
• przedwczesne zużycie opon i elementów zawieszenia.

Kiedy wymiana koła zamachowego?

Jeśli zauważymy niepokojące objawy, powinniśmy jak najszybciej udać się do warsztatu i sprawdzić, czy to rzeczywiście koło zamachowe jest przyczyną problemów. W sytuacji, gdy awaria nie jest znacząca, będziemy mogli zregenerować element, co obniży koszty naprawy awarii. Wymiana koła zamachowego jest zazwyczaj konieczna, jeśli doszło do uszkodzenia sprzęgła. Są to bowiem elementy sąsiadujące ze sobą i praca jednego warunkuj działanie drugiego.

Koło dwumasowe – co to jest?

To nic innego jak szczególna odmiana koła zamachowego. Pozwala ono na zmniejszenie drgań, zwłaszcza na niskich obrotach silnika, a także zmniejsza zużycie paliwa i wydłuża żywotność elementów, takich jak skrzynia biegów czy synchronizatory. Jest w optymalny sposób dostosowane do wymogów stawianych przez nowoczesne jednostki napędowe, jednak charakteryzuje się dużą awaryjnością, co zdecydowanie uszczupla grono sympatyków koła dwumasowego.

Szczególnie nieprzychylnie patrzą na to kierowcy Diesli, którzy kupują samochody po to, aby ograniczyć koszty eksploatacyjne samochodu. W takiej sytuacji nawet jeśli udaje im się zaoszczędzić na paliwie, muszą wydać tę kwotę na zakup drogiej części. Nic więc dziwnego, że coraz więcej kierowców decyduje się na montaż sztywnego koła zamachowego w miejsce dwumasu, gdy ten ulegnie uszkodzeniu.

Jak wygląda koło dwumasowe?

Koło dwumasowe różni się konstrukcją od koła zamachowego, chociaż z zewnątrz oba elementy wyglądają podobnie. W jego skład wchodzą dwa lżejsze koła zamachowe, które połączone są ze sobą tłumikiem drgań skrętnych. Pierwsze z kół łączy się z silnikiem, drugie za skrzynią biegów. Dzięki takiej budowie koła te mogą się obracać między sobą nawet o 80o.

Koła te nazywane są masami – pierwotną i wtórną. Pierwsza wyposażona jest w wieniec zębaty, którego zadaniem jest rozruch silnika. Z kolei masa wtórna współpracuje ze sprzęgłem, przekazując mu napęd.

Oprócz tych trzech podstawowych elementów w kole dwumasowym znajdziemy również:

• łożyska ślizgowe lub kulkowe – ta pierwsza opcja jest obecnie stosowana częściej,
• tarczę zabierakową,
• pierścień kontroli tarcia,
• sprężyny łukowe.

Za co odpowiada koło dwumasowe?

Koło dwumasowe pełni wiele istotnych funkcji. Przede wszystkim:

• amortyzuje wibracje, za co w dużej mierze odpowiada tłumik drgań skrętnych,
• tłumi drgania układu napędowego powstające w czasie pracy silnika,
• zwiększony komfort jazdy, dzięki redukcji drgań i hałasów
• ogranicza gwałtowny wzrost momentu obrotowego,
• redukuje masę skrzyni biegów,
• sprawia, że elementy układu napędowego i zawieszenia zużywają się w mniejszym stopniu.

Niestety, koło dwumasowe posiada również wady. Z uwagi na skomplikowaną konstrukcję dosyć często ulega awariom. Winę za to ponosi przede wszystkim niewłaściwa eksploatacja elementu, która doprowadza do jego przegrzania oraz nadmiernego obciążenia.

Koło dwumasowe a jednomasowe – różnice

Koła te różnią się przede wszystkim budową. Konstrukcja koła jednomasowego jest mniej skomplikowana, toteż charakteryzuje się ono mniejszą awaryjnością. Koło dwumasowe pełni za to więcej funkcji.

Nie tylko gromadzi energię kinetyczną potrzebną do zachowania odpowiedniej prędkości kątowej wału korbowego i prędkości obrotowej, ale również wpływa na zwiększenie komfortu jazdy poprzez tłumienie drgań i redukcję hałasu. Odpowiada także za mniejsze zużycie skrzyni biegów.

Koło zamachowe jest lżejsze w porównaniu z kołem dwumasowym, dzięki czemu reakcja silnika na gaz nie jest opóźniona. Wpływa to również na mniejszą ociężałość jednostki napędowej. Łatwiej jej bowiem rozpędzić koło jednomasowe. Niestety, rodzi to również problemy. Mniejsza masa prowadzi do zwiększenia drgań na niskich obrotach.

Wibracje te są przenoszone na skrzynię biegów, co prowadzi do jej szybszego zużywania się. Problem ten rozwiązuje zastosowanie koła dwumasowego, które chroni przed szkodliwym wpływem drgań także podzespoły skrzyni, na przykład synchronizatory.

Awaria koła dwumasowego w porównaniu z usterką koła zamachowego jest bardziej kosztowna. Tego pierwszego bowiem zazwyczaj się nie regeneruje, tylko od razu wymienia na nowe, którego koszt zakupu może wynieść kilka tysięcy złotych. Zazwyczaj zaleca się wówczas także i wymianę sprzęgła, które współpracuje wraz z kołem.

Polecane artykuły

Amortyzatory gazowe czy olejowe – które wybrać?

Hak holowniczy – jak wybrać? Jaki najlepszy?

Jakie felgi do Seicento? Które będą najlepsze?