Koło dwumasowe – do czego służy? Jak dbać?

Jednym z niezwykle czułych elementów montowanych w tych pojazdach jest dwumasowe koło zamachowe. Jeśli nie będziemy o nie dbać, szybko możemy się przekonać o tym, jak kosztowny jest to element. Do czego jednak służy ta część, jak ją pielęgnować i kiedy słychać koło dwumasowe?

Czym jest koło dwumasowe i gdzie je znajdziemy?

Cechą charakterystyczną koła dwumasowego jest skomplikowana konstrukcja, z której może wynikać jego awaryjność. Jak sama nazwa wskazuje, składa się ono z dwóch mas – pierwotnej i wtórnej. Od strony pierwotnej koło łączy się z wałem korbowym i wyposażone jest w zębaty wieniec, którego zadaniem jest współpraca z rozrusznikiem.

Z kolei storna wtórna koła dwumasowego znajduje się w części pierwotnej i jest przytwierdzona do niej przy użyciu łożysk promieniowych i osiowych. Między jedną a drugą masą umieszczono tłumik drgań skrętnych, który stanowi element łączący obie masy. Taka budowa koła oraz zastosowanie niezwykle wydajnych talerzy i sprężyn sprawia, że wszelkiego rodzaju drgania, które generuje silnik, są w znaczny sposób ograniczane.

Koło dwumasowe – co to jest?

Koło dwumasowe określa się często jako zmodernizowanego następcę standardowego koła zamachowego, które kiedyś montowane było w każdym samochodzie, niezależnie od tego, czy był to pojazd wyposażony w silnik dieslowy czy benzynowy. Coraz to wydajniejsze i mocniejsze jednostki napędowe stawiają jednak coraz to większe wymagania wobec poszczególnych podzespołów. Nie inaczej jest w przypadku koła zamachowego, które doczekało się swojego ulepszonego następcy w kole dwumasowym.

Co nam daje koło dwumasowe?

Zastosowanie koła dwumasowego pozwala przede wszystkim zwiększyć komfort poruszania się samochodem. Dzięki niemu silnik pracuje płynnie, a w sytuacji gdy następuje gwałtowny wzrost momentu obrotowego jednostki napędowej, zabezpiecza ją przed groźnymi w skutkach awariami. Ponadto jeśli silnik pracuje na niskich obrotach ,to właśnie rolą koła dwumasowego jest niwelowanie drgań, zwłaszcza w trakcie ruszania.

Nawet podczas redukowania biegów koło dwumasowe pracuje, eliminując ewentualne szarpnięcia. Jest to zatem niezwykle ważny element, jak jednak przekonują kierowcy, powyższe zalety to nie najważniejsze korzyści płynące z posiadania koła dwumasowego. Największym atutem tej części jest przede wszystkim to, że wydłuża żywotność skrzyni biegów.

Jaka rolę spełnia koło dwumasowe?

Dzięki zastosowaniu koła dwumasowego możemy mówić o mniejszych wibracjach nadwozia na biegu jałowym, a także bardziej płynnej pracy jednostki napędowej. Element ten wpływa również na nieco mniejsze spalanie – około 5%. Zyskujemy również pewność, że jest to element, który pod względem technicznym nadąża za silną i wydajną jednostką napędową i jej momentem obrotowym, co ma wpływ na żywotność samego silnika, skrzyni biegów czy też półosi napędowych.

Im wyższy bowiem moment obrotowy, tym większe przeciążenia układu napędowego, z którymi nie zawsze jest w stanie sobie poradzić standardowe koło zamachowe. Jego zadania przejmuje zatem koło dwumasowe, chroniąc skrzynię biegów przed szybkim zużywaniem się. Ponadto koło dwumasowe przyspiesza reakcję jednostki napędowej na wciśnięcie gazu.

Czy koło dwumasowe jest w benzynie?

Chociaż kiedyś koło dwumasowe montowane były jedynie w dieslach, obecnie jest to element wyposażenia także silników benzynowych, zwłaszcza tych wyposażonych w turbosprężarki czy charakteryzujących się dużą mocą i wysokim momentem obrotowym. Aby niwelować powstałe drgania, standardowe koło zamachowe okazuje się nie wystarczające. Z tego względu coraz częściej montuje się koła dwumasowe także w pojazdach na benzynę.

Czy koło dwumasowe jest w automacie?

W klasycznych automatach nie ma kół dwumasowych. Stosuje się je bowiem tylko w samochodach wyposażonych w skrzynie manualne i zautomatyzowane. Do kategorii tych drugich należy zaliczyć skrzynie dwusprzęgłowe, takie jak DSG.

Jak rozpoznać awarię koła dwumasowego?

W zależności od modelu samochodu i jednostki napędowej symptomy zużycia koła dwumasowego mogą być różne. Co do zasady jednak awarię tego elementu zazwyczaj sygnalizują niepokojące dźwięki, które słyszymy w trakcie jazdy. Jeśli gwałtownym ruchom pedału gazu towarzyszy stukanie, a biegowi neutralnemu klekotanie, możemy być pewni, iż z kołem dwumasowym jest coś nie w porządku.

Kiedy psuje się koło dwumasowe?

Niepokojące dźwięki to pierwszy symptom tego, że z kołem dwumasowym dzieje się coś niedobrego. Następnym objawem niesprawności tego elementu są drgania nadwozia samochodu. Z czasem dochodzi do tego szarpanie samochodem przy starcie, które praktycznie uniemożliwia płynne ruszenie z miejsca.

Pojawiają się kolejne niepokojące dźwięki, które dochodzą spod maski samochodu i przypominają stukot. Coraz częściej mamy problemy ze wrzucaniem biegów, czemu mogą towarzyszyć nieprzyjemne piski. O zużyciu się koła dwumasowego świadczyć mogą również różnego rodzaju zarysowania, pęknięcia i odbarwienia, które pojawiają się na jego powierzchni.

Jak sprawdzić koło dwumasowe?

Niestety diagnoza awarii koła dwumasowego nie jest taka prosta. Wyżej wymienione symptomy, w tym zwłaszcza niepokojące dźwięki wydobywające się spod maski, mogą świadczyć o awarii innych elementów jednostki napędowej, na przykład samego sprzęgła lub poduszki silnika.

Jeśli zatem chcemy sprawdzić, czy to koło dwumasowe jest przyczyną pojawienia się wyżej wymienionych problemów, warto przeprowadzić prosty test, obejmujący następujące etapy:

• ustawienie wysokiego biegu,
• zmniejszenie obrotów silnika do około 1000 na minutę,
• szybkie naciśnięcie pedału gazu,
• obserwowanie reakcji samochodu – jeśli nie ma żadnych niepokojących oznak, problem leży gdzie indziej niż w dwumasie. Z kolei gdy pojazd zaczyna hałasować i drgać, winowajcą jest koło dwumasowe. W takim wypadku musimy jak najszybciej udać się do mechanika.

Czy można zadbać o nie?

Koło dwumasowe to kosztowna część. Jego cena waha się od 1500 złotych do nawet 5000 złotych, a nie możemy zapominać o tym, że do kosztów naprawy należy doliczyć również robociznę. Naprawa takiej usterki jest dosyć wysoko wyceniania przez mechaników, gdyż jest dosyć skomplikowaną czynnością.

Wszystko to sprawia, że o wiele bardziej opłaca się nam dbać o koło dwumasowe aniżeli je wymieniać. Oto najważniejsze elementy techniki jazdy, które pozwolą nam ochronić tę jakże istotną część przed przedwczesnym zużyciem:

1. Ruszanie bez szarpnięć – przede wszystkim musimy zadbać o to, aby moment ruszania odbywał się w sposób płynny, pozbawiony gwałtownych szarpnięć. Musimy zatem kategorycznie wystrzegać się ruszania „żabką”, które często towarzyszy młodym i niedoświadczonym kierowcom.
2. Powolne puszczanie sprzęgła – dzięki temu zmniejszamy przede wszystkim prawdopodobieństwo przypalenia tarczy, co nie jest korzystne dla koła dwumasowego.
3. Wystrzeganie się sytuacji, w której silnik samochodu gaśnie, gdyż dodaliśmy zbyt małą ilość gazu.
4. Płynna, a zarazem łagodna zmiana biegów.
5. Unikanie „wciskania gazu do dechy”, szczególnie jeśli silnik pracuje na niskich obrotach – w takiej sytuacji maksymalne dodawanie gazu może bowiem przyczynić się do powstawania dużych przeciążeń na kole dwumasowym.
6. Unikanie jazdy na zbyt niskich obrotach, czyli poniżej 1500 obrotów na minutę. To właśnie wówczas obserwuje się największe drgania i przeciążenia jednostki napędowej. Utrzymywanie wyższych obrotów nie jest co prawda zgodne z modnymi obecnie zasadami eko-drivingu, pozwala jednak wydłużyć żywotność koła dwumasowego.
7. Wystrzeganie się tak zwanego hamowania silnikiem, w szczególności jeśli zwalniamy w ten sposób z niskich biegów (na przykład trzeciego).
8. Zadbanie o kondycję układu zapłonowego – dobry stan świec i cewek zapłonowych (benzyna) oraz świec żarowych i wtryskiwaczy (diesel) przekłada się na mniejszą awaryjność koła dwumasowego. Jeśli elementy te nie pracują właściwie, obserwujemy większe drgania jednostki napędowej, z którymi musi uporać się dwumas.
9. Unikanie gwałtownej, sportowej jazdy, w tym zwłaszcza ruszania z piskiem opon, do której zachęca posiadanie silnika z dużą mocą. Ostre, sportowe manewry szybko mogą bowiem zakończyć się uszkodzeniem dwumasy.
10. Wystrzeganie się częstego podróżowania z przyczepą samochodową, szczególnie jeśli jej ładowność przewyższa dopuszczalny dla danego modelu pojazdu ciężar.
11. Unikanie odpalania samochodu na tak zwany pych – w przypadku unieruchomienia samochodu lepiej skorzystać z lawety lub pomocy sąsiada.

Koło dwumasowe – jaki przebieg?

Odpowiednia eksploatacja koła dwumasowego sprawia, że jest ono w stanie przetrwać bez awarii nawet około dwustu tysięcy kilometrów przebiegu. Pamiętajmy jednak o tym, iż eko-driving, brawurowa i sportowa jazda oraz poruszanie się głównie po mieście to główne czynniki, które przyspieszają przedwczesne zużycie koła dwumasowego.

Warto zatem dołożyć wszelkich starań, aby ograniczyć jeżdżenie w ten sposób. Może ono bowiem znacząco skrócić żywotność koła dwumasowego. W takim wypadku konieczność wymiany tego elementu pojawi się już po przejechaniu 50-60 tysięcy kilometrów.

Koło dwumasowe – cena

Jak już zostało wskazane, koło dwumasowe to kosztowna część, której cena waha się od 1500 złotych do nawet 5000-7000 złotych. Uzależnione jest to przede wszystkim od modelu naszego samochodu i jednostki napędowej, a także tego, na jakie rozwiązanie naprawcze się zdecydujemy. Mamy bowiem kilka opcji:

• zakup oryginalnej części bądź zamiennika bardzo dobrej jakości – to najdroższe, a zarazem najlepsze rozwiązanie. Nowa, solidnie wykonana część odznaczać się będzie długą żywotnością, o ile zadbamy o jej właściwą eksploatację.
• kupno tańszego zamiennika – jakość tego typu koła dwumasowego nie będzie może najlepsza, jednak pozwoli na kontynuowanie jazdy danym samochodem. Jest to rozwiązanie polecane zwłaszcza przy nieco starszych autach, gdzie wymiana koła dwumasowego na oryginalne jest po prostu nieopłacalna, gdyż jej koszty stanowiłyby znaczną część wartości pojazdu. Musimy się jednak liczyć z tym, iż tańsza część niekoniecznie będzie spełniała swoje podstawowe zadanie, czyli tłumienie drgań, co może przekładać się na mniej komfortową jazdę. Ponadto żywotność takiego koła dwumasowego może pozostawiać wiele do życzenia.
• zakup używanego koła dwumasowego – w poszukiwaniu oszczędności wielu kierowców decyduje się na taki krok. W tym wypadku nie mamy jednak stuprocentowej pewności, iż używana część będzie działała sprawnie lub jej usterka nie ujawni się po kilku tygodniach użytkowania.
• regeneracja koła dwumasowego – jest możliwa, jeśli części użyte do produkcji koła wciąż odznaczają się bardzo dobrą jakością. Wówczas regeneracja pozwoli nam na odwleczenie w czasie wymiany. Pamiętajmy jednak, że w takim wypadku poszczególne elementy koła muszą odznaczać się solidnością wykonania. W przeciwnym razie w krótkim czasie po regeneracji mogą pojawić się kolejne usterki, na przykład związane z przyspieszonym zużyciem skrzyni biegów.

Koło dwumasowe – jaka firma?

Na rynku istnieje wielu producentów kół dwumasowych. Podczas zakupu tej części pamiętać musimy jednak o tym, że często jest ona dostępna jedynie w zestawach ze sprzęgłem, co ma uzasadnienie w tym, iż są to dwa integralne elementy i często wraz z usterką koła dwumasowego dochodzi do awarii także i sprzęgła. Dlatego warto zwracać uwagę na jakość wykonania obydwu elementów. Dużym uznaniem kierowców cieszą się produkty marki AISIN. LUK, Sachs czy VALEO.

Polecane artykuły

Przegrzewający się silnik – gdzie szukać problemu?

Ranking opon całorocznych 205/60. Najchętniej wybierane modele

Pasek rozrządu czy łańcuch rozrządu – co lepsze?