Rozpuszczalniki - jak wybrać? Jakie najlepsze?
Spis treści:
W budownictwie równie często określa się je rozcieńczalnikami, ponieważ mogą służyć na przykład do rozcieńczania farb czy lakierów i choć ogólnie mówi się o grupie „rozpuszczalników organicznych”, to można tu wyróżnić wiele różnych podtypów, a poza tym używa się również rozcieńczalników nieorganicznych, więc ten podział jest średnio przydatny.
Najczęściej wybierane rozpuszczalniki
Który rozpuszczalnik do czego?
Rozpuszczalniki bardzo często można dobrać po nazwach – nitrowy nada się do lakierów nitrowych, a ftalowy do farb ftalowych. Tak naprawdę jednak każdy z rozcieńczalników ma więcej niż jedno zastosowanie, a klucz nazw nie zawsze jest wystarczający, by wybrać najlepszy rozpuszczalnik.
Poza ujętymi w tabeli rozpuszczalnikami dość szeroko stosuje się też aceton oraz denaturat. Oba te preparaty mają zastosowanie przede wszystkim do odtłuszczania i czyszczenia, ale acetonu używa się niekiedy także do matowienia wybranych tworzyw sztucznych. Warto też wspomnieć o innym preparacie, benzynie lakowej, której używa się przede wszystkim do rozcieńczania farb ftalowych. Jest cięższa i mniej lotna od ekstrakcyjnej.
Wybór rozpuszczalnika do nietypowych zastosowań
Przedstawiona wyżej tabela zawiera informacje o klasycznych rozpuszczalnikach oraz ich typowych zastosowaniach, natomiast nie wyczerpuje wszystkich możliwości, dlatego przedstawiamy listę najczęściej zadawanych pytań dotyczących doboru rozpuszczalnika.
- Jaki rozpuszczalnik do lakieru samochodowego? Tutaj do wyboru, w zależności od potrzeb, jest benzyna ekstrakcyjna (do czyszczenia lakieru bez ryzyka uszkodzenia powłok lakierniczych) albo rozpuszczalniki nitrowe (bardziej agresywne, niektóre mogą rozpuszczać nawet utwardzone lakiery, a te mniej agresywne powodować matowienie). Jeśli natomiast chodzi o dobór rozcieńczalnika do przygotowania lakieru – producenci preparatów do lakierowania samochodów zwykle albo sprzedają własne rozcieńczalniki dedykowane dla lakierów, albo polecają produkty konkretnej marki i tych zaleceń należy się trzymać.
- Jaki rozpuszczalnik do silikonu? Do usuwania silikonu stosuje się przede wszystkim rozpuszczalniki będące mieszaniną różnych węglowodorów alifatycznych. Nie ma w sprzedaży preparatów o nazwie „rozpuszczalnik do silikonu”, niemniej każdy producent ma w swojej ofercie odpowiedni preparat, choć pod różnymi nazwami: „środek do usuwania silikonu”, „zmywacz do silikonu”, „sillicone remover” itd.
- Jaki rozpuszczalnik do podkładu epoksydowego? Do podkładów epoksydowych można zastosować kilka różnych rozpuszczalników, niemniej najskuteczniejsze są rozcieńczalniki epoksydowe, również te, które są opisane jako przeznaczone do usuwania farb epoksydowych, a nie jedynie lakierów.
- Jaki rozpuszczalnik do akrylu? W przypadku potrzeby rozcieńczenia farb akrylowych, można to zrobić po prostu wodą, natomiast usuwanie starej farby przeprowadza się albo wodą albo benzyną, choć w obu przypadkach efekty będą umiarkowanie dobre. Niektórzy producenci mają w swojej ofercie specjalne rozpuszczalniki akrylowe, które dają lepsze rezultaty, jednak nie w przypadku wszystkich farb – zależy to już nie tylko od bazy, ale także od dodatków, jakich użyto w procesie produkcji farby.
- Jaki rozpuszczalnik do styropianu? Nieczęsto zdarza się, aby zachodziła potrzeba rozpuszczania styropianu i nie ma właściwie dostępnego w sklepach gotowego rozpuszczalnika o dużej skuteczności, jednak w warunkach domowych stosuje się aceton lub niektóre rozpuszczalniki nitrowe, a dawniej używano czterochlorku węgla. Specjalistyczne preparaty są objęte kontrolą obrotu.
- Jaki rozpuszczalnik do podkładu akrylowego? Podobnie jak do czystego akrylu, najlepiej użyć tutaj dedykowanego preparatu, choć w przypadku potrzeby „rozwodnienia” lakieru można użyć czystej wody, przynajmniej w większości przypadków.
- Jaki rozpuszczalnik do lakierobejcy? Wszystko zależy od typu lakierobejcy. Najpopularniejsze są lakierobejce nitrowe i te usuwa się rozpuszczalnikiem Nitro, natomiast w przypadku lakierobejcy wodnej można zastosować rozpuszczalnik uniwersalny, a chlorokauczukowej – dedykowany.
- Jaki rozpuszczalnik do klaru? W zależności od typu klaru dobiera się odpowiedni rozpuszczalnik, warto jednak skorzystać z produktów własnych producenta klaru – zwykle przygotowuje on też mieszanki rozpuszczalników ułatwiające pracę z danym systemem powłok.
- Jaki rozpuszczalnik do odtłuszczania? W zależności od potrzeb i siły zabrudzeń używa się kolejno detergentów, denaturatu, benzyny ekstrakcyjnej lub niektórych rozcieńczalników nitrowych, przy czym oczywiście nie trzeba stosować wszystkich sposobów po kolei – najczęściej w pracach budowlanych od razu przechodzi się do benzyny, chyba że z jakiegoś powodu jest ona zbyt agresywna dla danego materiału.
Inne pytania o rozpuszczalniki
Rozpuszczalniki są z wielu powodów często nawet ważniejsze niż same farby, nie dziwi więc, że pytań o ich zastosowania, sposób działania i właściwości jest wiele. Oto wybrane wątpliwości wraz z odpowiedziami.
- Czy benzyna ekstrakcyjna to to samo, co rozpuszczalnik? I tak, i nie: każda benzyna jest rozpuszczalnikiem, ale nie każdy rozpuszczalnik jest benzyną. Ogólna definicja rozpuszczalnika mówi, że jest to substancja lub mieszanina mająca zdolność rozpuszczania określonego związku. Benzyna ekstrakcyjna jest więc rozpuszczalnikiem dla wielu substancji organicznych, ale nie dla wszystkich najlepszym możliwym.
- Ile kosztuje benzyna ekstrakcyjna? W przybliżeniu cena benzyny ekstrakcyjne to 5 złotych za 0,5 litra, choć oczywiście producent, sklep i inne czynniki mogą to zmienić. Do zastosowań profesjonalnych przydaje się benzyna ekstrakcyjna 5 l w dużych zbiornikach – tańsza w przeliczeniu na litr, a mająca te same właściwości.
- Czy benzyna ekstrakcyjna odtłuszcza? Tak, benzyna ekstrakcyjna dobrze roztwarza zanieczyszczenia tłuszczowe (i inne hydrofobowe często też).
- Czy benzyna ekstrakcyjna niszczy lakier? Najogólniej mówiąc, nie powinna, jednak wszystko zależy od tego, w jakim stanie jest powłoka lakiernicza i jakie właściwości ma sam lakier.
- Czy rozpuszczalniki można stosować zamiennie? W ramach przewidzianych dla nich zastosowań – tak. Zgodnie z tabelą na początku tego poradnika, wiele rozpuszczalników ma te same zastosowania, jednak należy pamiętać, że rozpuszczalniki dedykowane od uniwersalnych będą zwykle skuteczniejsze.
- Czym się różni rozpuszczalnik od rozcieńczalnika? Niczym – to ten sam produkt, tylko nazwany inaczej w zależności od głównego zastosowania: rozpuszcza się substancje zaschnięte, a rozcieńcza płyny, ale najczęściej można zrobić to tymi samymi związkami.
- Czy rozpuszczalnik jest toksyczny? W przypadku wszystkich omówionych tutaj preparatów – tak. Rozpuszczalniki szkodliwie działają przez drogi oddechowe oraz w przypadku spożycia. W miarę możliwości należy też chronić skórę przed ich bezpośrednim działaniem. Po wielu rozpuszczalnikach pary utrzymują się w pomieszczeniach dość długo, więc należy zapoznać się z informacjami producenta, aby wiedzieć, w jaki sposób uniknąć zagrożenia oraz jakie mogą być objawy zatrucia konkretnym typem rozpuszczalnika.
- Jaki rozpuszczalnik najlepszy? Na to pytanie nie ma jednej odpowiedzi – zawsze dobiera się rozpuszczalnik do zastosowania.
Komentarze (0)