RTX 4000 – karty graficzne nowej generacji
Spis treści:
RTX 4000 to seria kart graficznych jednego z czołowych producentów GPU na rynku. Poniżej znajdziesz wszystkie najważniejsze informacje o rodzinie tych układów graficznych, jakie karty są obecnie dostępne w sprzedaży, kim była Ada Lovelace oraz odpowiemy na pytanie, czy NVIDIA planuje wypuszczenie większej liczby innych modeli RTX 4000.
RTX 4000 – podstawowe informacje
O serii układów graficznych RTX 4000, po raz pierwszy głośno zrobiło się we wrześniu 2022 roku. Choć wcześniej nie brakowało przecieków i plotek, to właśnie 20 września ubiegłego roku, NVIDIA ogłosiła oficjalne nadejście następców układów Ampere (serii RTX 3000). Krótko po ogłoszeniu RTX 4000, zadebiutował pierwszy jej reprezentant. RTX 4090 miał swoją premierę 12 października 2022 roku, rozpoczynając nowy rozdział w historii amerykańskiego giganta.
Do tej pory zadebiutowały m.in. takie układy graficzne jak: RTX 4090, RTX 4080, RTX 4060 Ti i RTX 4070 Ti. Cała seria RTX 4000 zbudowana jest z wykorzystaniem architektury Ada Lovelace, która opiera się na procesie litograficznym 5 nanometrów. Tutaj panują pewne nieścisłości, które wynikają z samej nazwy, które warto rozwiać. Cała technologia jest przygotowana przez tajwańskie przedsiębiorstwo TSMC, które to określa ją mianem „4N”. Pewna część użytkowników błędnie wychodzi z założenia, że chodzi tu o proces litograficzny, który ma rzekomo wynosić 4 nm. Nie jest to prawdą, gdyż ten wynosi 5 nm, a sama pomyłka wynika z nazewnictwa, gdyż 4N sugeruje, że chodzi tu tylko o dedykowany NVIDII układ.
5 nanometrów to wciąż progres, zwłaszcza jeśli weźmiemy pod uwagę technologię, która stoi za serią Ampere. Układy RTX 3000 wykorzystywały do pracy litografię 8 nm. Zmiana ta pozwoliła na wiele – Ada Lovelace korzysta z 76 miliardów tranzystorów, bijąc na głowę 28 miliardów dostępnych dla Ampere. Mówiąc prostym językiem: większa liczba tranzystorów przekłada się na wyższą i szybszą wydajność. Widać więc jak na dłoni, że seria RTX 4000 oferuje znaczny skok wydajności, względem swojego poprzednika.
To jednak nie wszystko, gdyż istotne zmiany miały miejsce w przypadku sztandarowych technologii od Zielonych. Architektura Lovelace to również 3. generacja rdzeni RT i 4. generacja rdzeni Tensor. Te pierwsze odpowiadają za jeszcze bardziej realistyczne śledzenie promieni i odbić, natomiast nowa odsłona rdzeni Tensor to DLSS w nowej odsłonie. DLSS 3 to technologia dostępna jedynie dla układów RTX 4000, która sprawia, że wydajność oferowana w grach stoi na jeszcze wyższym poziomie, bez konieczności poświęcania ustawień graficznych.
Zwiększona wydajność to również konieczność zapewnienia wyższej energii dostarczanej z zasilacza. Najpotężniejszy układ graficzny z najnowszej serii wymaga zasilania, które może z powodzeniem służyć do obsługi całego PC z dolnej, a nawet średniej, półki cenowej. Inwestycja w topowy układ graficzny RTX 4000 wymaga zakupu nowego PSU, warto jednak zaznaczyć, że w przypadku słabszego modelu udało się osiągnąć pewien sukces. RTX 4080, bo o nim właśnie mowa, został z powodzeniem zmodyfikowany tak, by wymagać mniej od naszego (320 W, w porównaniu do 450 W, jakich wymaga RTX 4090).
Kim była Ada Lovelace?
NVIDIA architekturę zastosowaną w serii RTX 4000 nazwała od imienia i nazwiska kobiety, która uważana jest za pierwszego programistę w historii. Ada Lovelace to brytyjska matematyczka, która znana jest z publikacji na temat mechanicznego komputera Charlesa Babbage’a. Publikacja zawierała algorytm, który został stworzony z zamiarem wykonania na maszynie. Dzięki tej publikacji i zawartemu w niej pierwszemu stworzonemu algorytmowi Lovelace jest uważana za pierwszą programistkę.
Oczywiście ten temat wywołuje pewne kontrowersje. Wspomniany Babbage to matematyk i znajomy hrabiny Lovelace. Opublikowane notatki są tłumaczeniem wykładu, który Babbage prowadził na Uniwersytecie Turyńskim. Wykład ten został spisany w języku francuskim przez słuchacza wykładu i opublikowany przez niego w jednym z francuskich czasopism. Hrabina została poproszona o przetłumaczenie artykułu. Wykonane przez nią notatki były dłuższe od oryginału, ponieważ zawierały jej spostrzeżenia.
Historycy i biografowie twierdzą, że opublikowane notatki zawierają tylko jeden opracowany przez nią program komputerowy, pozostałe są własnością Babbage’o. Co więcej uważają, że nie ma dowodów na to, że kiedykolwiek mogła przygotować taki program, a jej korespondencja z matematykiem ukazuje jej brak wiedzy w tym zakresie.
RTX 4000 – jakie karty są już dostępne?
Seria RTX 4000 wciąż się rozszerza. Na rynku dostępny jest już chociażby RTX 4090, czyli flagowiec całej serii (pytanie na jak długo), RTX 4080, RTX 4070 Ti oraz RTX 4060 Ti. Do tego grona dołączył RTX 4060. Przyjrzyjmy się zatem po kolei reprezentantom RTX 4000, zaczynając od najmocniejszego układu.
GeForce RTX 4090 – najmocniejsza obecnie dostępna karta graficzna od NVIDII, która zawstydza swoją wydajnością flagowca minionej generacji (mowa rzecz jasna o wersji 3090 Ti). Oferuje 24 GB pamięci VRAM, a napędzający ją układ graficzny AD102-300 jasno sugeruje, że w pewnym momencie z pewnością doczekamy się jej wersji Ti. Póki co, jeżeli potrzebujesz topowego układu graficznego, bez względu na koszt – RTX 4090 będzie dobrym wyborem. Niemniej warto pamiętać, że w samych grach układ ten nie wykorzysta pełni swojego potencjału, choć to rzecz jasna będzie się zmieniać. Inwestycja w tak mocarne GPU ma zatem sens z punktu widzenia budowy długowiecznego PC oraz rekomendujemy ją każdemu, kto potrzebuje wydajnej jednostki do profesjonalnych zastosowań.
GeForce RTX 4080 – ten model spotkał się z dosyć sporą niechęcią ze strony konsumentów. Powodem była niewłaściwa wycena, gdyż względem modelu 3080, mamy tu do czynienia ze sporą podwyżką. Cenowo 4080 nie odstaje wiele od 4090, jednak pod względem oferowanej wydajności mamy tu sporą przepaść. Układ ten wykorzystuje 16 GB VRAM, będąc obecnie drugim najwydajniejszym układem graficznym NVIDII. Faktem jednak pozostaje to, że w starciu z RTX 3080 Ti, zwykła 4080 wychodzi obronną ręką, osiągając od 2 do 4 raza większą wydajność w grach.
GeForce RTX 4070 i RTX 4070 Ti – sporo było zawirowań z tym modelem, a konkretniej z tym z dopiskiem „Ti”. Układ ten miał należeć do rodziny 4080, różniącej się jedynie liczbą VRAM-u. Oznaczało to, że NVIDIA chciała sprzedawać 4080 w dwóch konfiguracjach: z 16 GB i 12 GB VRAM. W tym drugim przypadku, zmiany nie dotyczyły jedynie liczby pamięci. Te zaszły na tyle daleko, że wersja 12 GB była o około 30% wolniejsza od wersji z 16 GB. Sprawiało to, że układ oferował wydajność kart xx70, należąc de facto, do półki cenowej 4080. NVIDIA wycofała się z tego pomysłu, zmieniając model 4080 12 GB VRAM w RTX 4070 Ti. I trzeba przyznać, że było to właściwe posunięcie, gdyż pociągnęło ono za sobą zmianę ceny. Choć 4070 Ti oferuje o znacznie połowę mniej rdzeni CUDA niż flagowiec, stanowi obecnie najczęściej wybierany model z serii RTX 4000, z racji swojej ceny.
GeForce RTX 4060 i RTX 4060 Ti – premiera RTX 4060 Ti miała miejsce 24 maja 2023 roku. Ten układ graficzny jest dostępny w dwóch wariantach: RTX 4060 Ti 8 GB kosztuje ok. 2040 zł, z kolei RTX RTX 4060 Ti 16 GB wynosi mniej więcej 2600 zł. Obie wersje karty bazują na rdzeniu AD106 z 4352 rdzeniami CUDA FP32, 136 rdzeniami Tensor 4. generacji, 34 rdzeniami RT 3. generacji, 136 jednostkami TMU oraz 48 jednostkami ROP. Do tego warto wspomnieć o taktowaniu bazowym wynoszącym 2310 MHz (po skorzystaniu z GPU Boost wartość ta wzrasta do 2535 MHz).
Najnowszym dziełem od producenta jest RTX 4060, który zadebiutował 29 czerwca 2023. Jest to najtańszy układ, co jednak wynika też z nieco gorszych parametrów technicznych. Charakteryzuje się on 8 GB pamięci VRAM GDDR6 na 128-bitowej magistrali, 3072 procesorami CUDA FP32, 96 rdzeniami Tensor 4. generacji oraz 24 rdzeniami RT 3. generacji. Niższe jest również bazowe taktowanie, które wynosi 1830 MHz, choć z użyciem GPU Boost da radę podbić tę wartość do 2460 MHz. Biorąc pod uwagę architekturę Ada Lovelace i zastosowane technologie wciąż jest to mocna pozycja, która wychodzi stosunkowo tanio – cena RTX 4060 wynosi ok 1550 zł.
Przyszłość serii RTX 4000
Spoglądając w przyszłość całej rodziny RTX 4000 – czy możemy spodziewać się więcej modeli? Choć NVIDIA, jak to ma w zwyczaju, nie udostępnia jasnego przekazu, z dużą dozą prawdopodobieństwa można założyć, że RTX 4060 nie jest jeszcze ostatnim zdaniem w kwestii GPU z rodziny Lovelace.
Postąpienie inaczej byłoby przejawem, delikatnie mówiąc, nieroztropności. Przykładem jest tu rodzina kart Ampere, a dokładnie dwa modele: RTX 3060 i RTX 3060 Ti. Stanowiły one trzon sprzedaży ubiegłej generacji, przekonując do siebie wielu nabywców. NVIDIA nauczona doświadczeniem z pewnością przygotuje modele kart graficznych, które przeznaczone będą dla większej rzeszy odbiorców. Jednym z tego przejawów jest świeżo debiutujący RTX 4060.
Seria RTX 4000 podąży podobną ścieżką, która przeszły modele Ampere – to znaczy, że nastąpi w ich przypadku zmiana na fotelu lidera. W przypadku Ampere zajęło to jednak wiele czasu – około 2 lat trzeba było poczekać na RTX 3090 w wersji Ti. Informacje w sieci sugerują jednak, że RTX 4090 Ti pojawi się szybciej – być może nawet jeszcze w tym roku. Jak pamiętamy, pierwszy układ Lovelace zadebiutował 12 października 2022 roku. Szanse na to, że NVIDIA przygotowuje mocniejszy układ, który go zastąpi, na miejscu najmocniejszego GPU w przeciągu roku, są spore – wciąż jest jeszcze na to dużo czasu.
Znajdziesz w Morele
Płyty główne - Chłodzenie procesora - Dyski SSD - Procesory - Pamięci RAM
Komentarze (0)