Wymiana paska rozrządu - jak i kiedy?
Spis treści:
Układ rozrządu jest niezwykle istotnym elementem każdego silnika, który w swojej pracy wykorzystuje tłoki. Jednym z jego części jest pasek rozrządu, rodzaj mechanizmu napędowego. Niestety, podczas swojej pracy jest on narażony na duże tarcia, które z czasem skutkują obniżeniem jego sprawności. Nadmiernie eksploatowany pasek rozrządu w skrajnych sytuacjach może ulec zerwaniu. Czy to coś, czego powinniśmy się wystrzegać?
Jak najbardziej, ponieważ zerwany pasek rozrządu dokonuje prawdziwego spustoszenia w silniku naszego samochodu. Zerwany element sprawia, że szybko pracujące tłoki zderzają się z zaworami silnikowymi – kolizja prowadzi do naruszenia płaskiej głowice tłoka, co wymaga wymiany tych elementów. W skrajnych przypadkach konsekwencje są na tyle duże, że konieczny jest remont całej jednostki napędowej. W ten sposób wymiana paska rozrządu kończy się naprawą, która uszczupla nasz budżet o wiele tysięcy złotych. Jak zatem uniknąć takich niemiłych konsekwencji?
Zadania paska rozrządu – do czego on służy?
Zanim przejdziemy dalej, pokrótce wyjaśnimy rolę i zadania paska rozrządu w jednostce napędowej. Należy tu dodać, że element ten nie zajmuje się tylko jedną kwestią, ponieważ oprócz przenoszenia napędu wału korbowego na wałek rozrządu, jego zadaniem jest synchronizacja pracy tych niezależnych od siebie części. Sam pasek rozrządu stanowi jeden z elementów całego układu rozrządu. Pozostałe to m.in. rolki prowadzące (koła zębate w przypadku łańcucha rozrządu) oraz napinacz (który jest nieobecny w konstrukcji z łańcuchem rozrządu).
To jednak nie wszystko, gdyż w niektórych konstrukcjach pasek rozrządu odpowiada też za napędzanie wielu pomp – mogą to być pompa oleju, pompa wtryskowa wysokiego ciśnienia oraz pompa wody. Jeżeli jednak mielibyśmy wskazać główne i najważniejsze zadanie paska rozrządu, byłoby to sprawowanie pieczy nad zaworami ssącymi – swoją pracą doprowadza on do ich zamykania, jak i otwierania. W ten sposób cylindry mogą się napełniać mieszanką paliwową i wypuszczać spaliny do kolektora.
Jak ocenić stan paska rozrządu?
Ustaliliśmy już, że pasek rozrządu jest elementem eksploatacyjnym. Osoby nieobeznane w tej dziedzinie mogą więc teraz zacząć zastanawiać, jak ocenić stan paska rozrządu. Niestety, sprawa nie jest taka łatwa – jeżeli nie dysponujemy odpowiednią wiedzą i narzędziami, ocena stanu tego elementu jest praktycznie niemożliwa. Powodem tego stanu rzeczy jest umiejscowienie paska rozrządu – w lwiej części aut jest on mocno ukryty i zabudowany. Strona paska rozrządu, która przywiera do części mechanicznych, jest dodatkowo zasłonięta, dlatego ocena jej stanu wymagać od nas będzie podjęcia pewnych działań.
Przede wszystkim będziemy musieli mieć możliwość skorzystania z kanału lub podnośnika – samo otwarcie maski w przypadku rozrządu nie wystarczy. Często będziemy też musieli rozebrać wszystko to, co zasłania nam dostęp do tego elementu, łącznie z obudową, która osłania pasek w wybranych konstrukcjach. Dopiero tak duży nakład pracy pozwoli nam dostać się do tego elementu i ocenić czy wymiana samego paska rozrządu będzie konieczna (choć w tym przypadku nie powinniśmy się ograniczać tylko do tego). Co jest sygnałem, którego nie powinniśmy bagatelizować? Zużycie paska oznajmia m.in. pęknięcia na jego strukturze, rozciągnięcia, nadmierne wytarcie powierzchni rolek, ubytki na zębach paska, nadmierne luzy na samym pasku. W zdecydowanej większości przypadków fachowa ocena stanu paska (jak i skuteczne dostanie się do niego) jest poza zasięgiem typowego kierowcy. Nie ma w tym nic złego, dlatego warto w takim przypadku skorzystać z pomocy fachowców.
Jak często należy wymieniać pasek rozrządu?
W celu uniknięcia niepotrzebnych kosztów, które związane są z uzyskaniem dostępu do paska rozrządu u mechanika (który wcale wymiany nie wymaga), warto jest pilnować ilości pokonanych kilometrów. Ten parametr będzie się różnił w zależności od szeregu czynników, przyjmuje się jednak, że w większości przypadków 120 tysięcy przejechanych kilometrów nie powinno być przekraczane. Czy oznacza to, że jeśli mało jeździmy, nie musimy się martwić wymianą paska rozrządu, ponieważ dystans ten przejedziemy np. w 10 lat? Otóż nie, czas jest również czynnikiem, który ma zły wpływ na żywotność tego elementu. Co ile wymieniać rozrząd, gdy mówimy o latach? Pięć lat jest czasem, po którego upływie parametry paska rozrządu spadają, nawet jeśli nie przejedziemy wymaganej do wymiany liczby kilometrów.
Nie oznacza to jednak, że wspomniane 120 tysięcy jest granicą dla każdego samochodu. Na rynku są dostępne modele samochodów, w których producenci rekomendują wymianę po 200 tysiącach. Dlatego bardzo ważne jest posiadanie wiedzy na ten temat, którą możemy uzyskać z instrukcji obsługi lub internetu. Niemniej jednak warto mieć na uwadze fakt, że rekomendacje producentów nie są sztywno ustalonymi wartościami. Na wytrzymałość układu rozrządu ma wpływ szereg czynników, łącznie ze stylem naszej jazdy. Dlatego nie będzie przesadą zabranie się do wymiany nawet przed zbliżeniem się do 100 tysięcy kilometrów, gdy producent rekomenduje 120 tysięcy.
Kiedy wymiana paska rozrządu w aucie używanym? Jeżeli nie dysponujemy twardymi dowodami, które potwierdzą historię jego serwisowania, nie powinniśmy zwlekać z wymianą całego układu. Choć początkowo koszty mogą się wydawać wysokie, unikniemy przez to znacznie poważniejszej (i droższej) naprawy, gdy dojdzie do zerwania paska, co do którego wcześniejszej pracy nie mamy żadnych informacji.
Ile kosztuje wymiana paska rozrządu?
W ten sposób dochodzimy do istotnej kwestii finansów całego przedsięwzięcia. Ile kosztuje wymiana nie tylko samego paska rozrządu, ale całego układu? Rozrząd w samochodzie może się różnić budową i stopniem skomplikowania, w zależności od danego modelu. W niektórych modelach czas dostania się do samego mechanizmu jest dłuższy, z racji usunięcia „przeszkód”, dlatego możemy być pewni, że mechanik doliczy do ceny robocizny dodatkową obsługę. Ile kosztuje wymiana rozrządu w najprostszych konstrukcjach? Cena będzie oscylować w okolicach 300 złotych, jednak w przypadku większego stopnia skomplikowania, robocizna może urosnąć nawet do czterocyfrowej kwoty.
Łącznie jednak wymiana całego układu rozrządu kosztuje od 600 do 1000 złotych w najpopularniejszych modelach aut. Koszt wymiany rozrządu będzie się też różnił w zależności od lokalizacji, więc ten czynnik też warto jest mieć na uwadze. Nic nie stoi na przeszkodzie, by wymienić sam pasek rozrządu, niemniej jednak to odradzane, gdyż za jednym zamachem możemy wymienić wszystkie elementy współpracujące z tym mechanizmem. Jeżeli jednak zażądamy wymiany samego paska, skutecznie obniżymy koszt całego przedsięwzięcia, który spadnie do około 100-200 złotych (bez kosztu samego paska).
Pamiętajmy jednak, że ceny te będą znacznie niższe niż naprawa lub remont całego silnika, zniszczonego przez zerwany pasek rozrządu. Niekiedy uszkodzenia układu korbowo-tłokowego są na tyle poważne, że jego naprawa staje się zupełnie nieopłacalna.
Pasek rozrządu a łańcuch – co jest lepsze?
Przenoszenie napędu wału korbowego może odbywać się z użyciem paska rozrządu lub łańcucha rozrządu. Tutaj wszystko zależy od silnika: zdecydowana większość samochodów korzysta z paska, jednak nie brakuje modeli (jak np. BMW), które korzystają z łańcuchów. Warto tu jednak zaznaczyć, że konstrukcja korzystająca z paska nie może zostać dostosowana do łańcucha – i na odwrót. Zatem, co jest lepsze?
Oba rodzaje mają swoje wady i zalety. Zaczynając od popularniejszego rozwiązania, czyli paska, jego zaletą jest niska cena oraz cicha praca. Mocną stroną jego „konkurenta” jest natomiast niezawodność – silniki z tym rodzajem napędu cechuje 4 razy większa żywotność. Dlaczego w związku z tym, konstrukcje łańcuchowe nie są tak popularne?
Przede wszystkim: hałas. Modele z łańcuchem są znacznie głośniejsze, a co więcej, potrafią się rozciągać. W skrajnych przypadkach ich regulacja jest niewystarczająca i trzeba wymienić taki łańcuch. Jego koszt jest znacznie droższy niż paska, jednak w tym drugim przypadku będziemy musieli to robić częściej. Pasek rozrządu jest narażony na tarcia oraz czynniki chemiczne (olej silnikowy, płyn chłodniczy etc.), które skutecznie zmniejszają jego żywotność. Niemniej jednak warto zauważyć, że w obecnych samochodach rozwiązania z łańcuchem wracają do łask. Ma to związek z unowocześnieniem jego konstrukcji, co pozwala osiągnąć cichszą pracę oraz jeszcze dłuższe działanie.
Co wymienić razem z paskiem rozrządu?
Z racji tego, że rozrząd wymusza demontaż licznych elementów, warto jest zawsze rozszerzyć zakres wymiany. Przede wszystkim, błędnym założeniem jest chęć wymiany samego paska. Na funkcjonowanie tego elementu ma wpływ szereg innych części, łącznie z pompą wody – nieprawidłowo działająca pompa może sama z siebie doprowadzić do poważnego uszkodzenia układu. Co zatem należy wymienić oprócz paska?
Najlepiej cały układ rozrządu, czyli pasek rozrządu, rolki prowadzące i napinacz oraz pompę wody. W wybranych jednostkach koniecznie należy wymienić również koło zmiennych faz rozrządu – choć element sam w sobie potrafi być drogi, nie należy o nim zapominać. W sprzedaży dostępne są kompletne zestawy, na które składają się wszystkie niezbędne części, które należy wymienić w danym modelu. Dobrą praktyką jest korzystanie z nich i wymiana wszystkiego, co jest niezbędne.
Komentarze (0)